Sejmowy komitet zajmie się sprawą obecności szaulisów podczas wyborów
LITWA
Przedłużono termin składania podań o rekompensatę działką leśną
Możliwość wyboru formy rekompensaty
23 marca Sejm przyjął poprawkę do Ustawy o restytucji mienia, która przedłuża możliwość otrzymania rekompensaty za niezwróconą ziemię w postaci działki leśnej na terenach wiejskich.
Zgodnie z przyjętą nowelą, z rekompensaty w postaci działki leśnej spadkobiercy i byli właściciele będą mogli skorzystać do 1 listopada tego roku. Do tej pory z takiej formy rekompensaty można było skorzystać do 1 lutego tego roku. Za głosowało 115 posłów, nikt nie był przeciwko, 9 parlamentarzystów wstrzymało się od głosu.
Apel o powtórzenie wyborów mera w rejonie wileńskim
Wybory nie były ani wolne, ani demokratyczne
Z uwagi na wiele naruszeń procesu wyborczego podczas wyborów mera rejonu wileńskiego posłanka Rita Tamašunienė apelowała do Głównej Komisji Wyborczej (lit. VRK) o powtórzenie wyborów w rejonie podstołecznym. Uważa też, że Związek Strzelców powinien przeprosić mieszkańców rejonu wileńskiego.
W ubiegły czwartek posłanka Rita Tamašunienė z Akcji Wyborczej Polaków na Litwie - Związku Chrześcijańskich Rodzin wygłosiła w Sejmie oświadczenie w sprawie naruszeń procesu wyborczego podczas wyborów mera rejonu wileńskiego, które odbyły się 19 marca
Nowoczesne systemy monitorują granicę z Białorusią
Cały odcinek granicy litewsko-białoruskiej o długości 678,82 km jest już monitorowany przez nowoczesne systemy monitoringu – informuje Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.
Na początku 2022 roku za pomocą tych systemów monitorowanych było zaledwie 53,3 proc. granicy z Białorusią, a w końcu roku – 96 proc.
GKW postanowiła nie przeliczać głosów w rejonie wileńskim
Główna Komisja Wyborcza (lit. VRK) zatwierdziła wyniki wyborów samorządowych na Litwie. VRK odrzuciła skargi, dotyczące wyborów w rejonie wileńskim. Odrzuciła też propozycję dotyczącą przeliczenia głosów, chociaż kilka członków komisji opowiedziało się za przeliczeniem głosów we wszystkich 54 dzielnicach wyborczych.
VRK przyznała, że było wiele naruszeń. Dla przykładu, w Kiwiszkach 13 kart do głosowania poprzez sabotaż członka komisji z Partii Wolności nie było opieczętowanych. Głosy te uznano za nieważne, a wszystkie one były na Waldemara Urbana. W Rudominie 100 głosów na kandydata AWPL-ZChR Urbana znalazło się wśród głosów popierających socjaldemokratę Roberta Duchneviča.
Sejmowy komitet zajmie się sprawą obecności szaulisów podczas wyborów
Jeśli z własnej inicjatywy przyszli w mundurach…
Sprawą kontrowersyjnego zaangażowania szaulisów – członków paramilitarnej organizacji wojskowej Związku Strzelców Litewskich – w proces wyborczy w rejonie wileńskim ma się zająć Sejmowy Komitet Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony. Kwestia ta nie jest ostatecznie zamknięta, gdyż raport w sprawie drastycznych naruszeń sporządzony przez międzynarodowych obserwatorów został przesłany do Intergrupy ds. Tradycyjnych Mniejszości Narodowych. Otrzymała go też litewska Główna Komisja Wyborcza (lit. VRK).
Lider opozycyjnej Partii „W imię Litwy” poseł Saulius Skvernelis powiedział, że wniósł o włączenie kwestii obecności szaulisów przy lokalach wyborczych w rejonie wileńskim do porządku obrad Sejmowego Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony (lit. NSGK).
Najwyżej Adamkus i Nausėda, najniżej – Landsbergis i Armonaitė
Społeczeństwo Litwy najprzychylniej ocenia zarówno byłego prezydenta Valdasa Adamkusa, jak też obecnego przywódcę kraju Gitanasa Nausėdę. Na przeciwległym biegunie – najbardziej negatywnie ocenianych polityków – znalazł się minister spraw zagranicznych Gabrielius Landsbergis i minister ekonomiki i innowacji Aušrinė Armonaitė. Wyniki sondażu przeprowadzonego w końcu lutego br. wskazują, że ludzie najpozytywniej oceniają eksprezydenta Adamkusa, którego pozytywnie oceniło 78 proc. badanych i tylko 12 proc. wypowiedziało się pod jego adresem krytycznie. Nausėda otrzymał 69 proc. pozytywnych ocen i 24 proc. negatywnych. Tylko 18 proc. pozytywną ocenę wystawiło Landsabergisowi i aż 75 proc. oceniło go negatywnie. Podobnie oceniono również jego koalicyjną koleżankę –Armonaitė 17 proc. in plus i aż 76 proc. in minus.
Kolejna próba powołania komisji ds. Bartoševičiusa
Po tym, jak Prokuratura Generalna odmówiła wszczęcia dochodzenia w sprawie możliwego przekazania poufnej informacji byłemu parlamentarzyście Kristijonasowi Bartoševičiusowi, który jest podejrzewany o pedofilię, opozycja będzie dążyła do zainicjowania śledztwa parlamentarnego. 48 posłów zarejestrowało projekt postanowienia, na mocy którego byłaby powołana tymczasowa komisja sejmowa, która zbadałaby okoliczności przecieku informacji i udostępnienia jej podejrzanemu. W skład komisji proponuje się wciągnąć 13 posłów, którzy reprezentowaliby różne frakcje parlamentarne. Gdyby Sejm zatwierdził projekt postanowienia, członkowie komisji musieliby przeprowadzić dochodzenie i wyniki jego przedstawić do 30 kwietnia br.
Optymistyczne prognozy prezesa
Inflacja nie została jeszcze pokonana, ale zmniejsza się, a w drugim półroczu powinna wkroczyć w strefę jednocyfrową. W tym czasie płace zarobkowe powinny nadal rosnąć, a to oznacza, że realna zdolność nabywcza mieszkańców będzie wzrastała – taką różową perspektywę rozwoju gospodarki kraju przedstawił Gediminas Šimkus, prezes Zarządu Banku Litwy. Według niego, obecnie żyjemy w okresie momentu przełomowego, w pozytywnym znaczeniu, po czym ma być tylko lepiej. Bank Litwy prognozuje, że w tym roku inflacja w kraju będzie wynosiła 9 proc., a w roku 2024 spadnie nawet do 2,7 proc.
Spadek liczby emigrantów
Przez dłuższy czas najpopularniejszym miejscem emigracji zarobkowej mieszkańców Litwy było Zjednoczone Królestwo oraz Irlandia. Tymczasem w ostatnich latach odnotowano rosnącą zdolność nabywczą obywateli Litwy, a bezpośrednie inwestycje przyczyniły się do powstania nowych miejsc pracy i zmniejszenia stopy bezrobocia. Wreszcie wzrost płacy zarobkowej w ciągu ostatnich czterech lat o 83 proc. niewątpliwie przyczyniły się do tego, że emigracja stała się mniej popularna. Z danych statystycznych wynika, że już trzeci rok z rzędu więcej obywateli kraju powraca do Litwy niż z niej wyjeżdża. Np. w roku ubiegłym do kraju z Anglii powróciło 5684 obywateli, a wyjechało o połowę mniej. Podobną sytuację zaobserwowano również w Irlandii, do której przybyło 669 osób, a wyjechało 1142.
Symbol brutalności agresorów wobec ludności cywilnej
Przed gmachem rządu Litwy w centrum Wilna prezentowany jest uszkodzony pociskami ambulans Centralnego Szpitala w Dergaczach w obwodzie charkowskim na północnym wschodzie Ukrainy. Pojazd stanowi symbol brutalności rosyjskich najeźdźców wobec ukraińskiej ludności cywilnej. W ramach prezentacji są zbierane pieniądze na nowe karetki pogotowia dla Ukrainy.
Ostrzelany samochód będzie pokazany również w Rydze, Tallinie, Warszawie, Brukseli, Berlinie i innych miastach, aby – jak podkreśla ambasada Ukrainy w Wilnie – „jak najwięcej osób w Europie mogło zobaczyć dowody zbrodni wojennych armii rosyjskiej na Ukrainie”.
POLSKA
Rzucano kamieniami w pograniczników
W okolicach Dubicz Cerkiewnych (woj. podlaskie) migranci znajdujący się po stronie białoruskiej, za stalową zaporą zbudowaną na granicy, rzucali kamieniami i gałęziami w stronę polskich służb. Cudzoziemcy byli niezadowoleni, że polska granica jest ochraniana. Od dłuższego czasu takie incydenty się nie zdarzały.
5,5 procent bezrobocia
Stopa bezrobocia rejestrowanego w lutym 2023 r. wyniosła 5,5 proc. i była taka sama jak w styczniu (5,5 proc.). Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 864,8 tys. wobec 857,6 tys. osób miesiąc wcześniej.
Spotkanie na wysokim szczeblu
Prezydent Andrzej Duda spotkał się w Warszawie z Jego Królewską Wysokością Księciem Walii. Tematem rozmowy była pomoc humanitarna dla walczącej Ukrainy. Książę Wiliam przekazał podziękowania dla Polaków za ich hojność i gościnność.
Wycieczki z Izraela bez ochrony
Ministrowie spraw zagranicznych Polski i Izraela podpisali umowę w sprawie organizacji wycieczek edukacyjnych do Polski. Izraelska młodzież nie będzie zabezpieczana przez uzbrojonych funkcjonariuszy służb. Zmianie ulegnie także program wizyt studyjnych. Jednocześnie umowa daje Polsce możliwość organizowania identycznych wycieczek edukacyjnych w Izraelu.
Bezpieczniej na przejściach
Wzrośnie poziom bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych. Dofinasowanie unijne na poprawę bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych w miejscach o największej liczbie wypadków oraz w okolicy budynków publicznych, takich jak szkoły, przychodnie zdrowia czy dworce otrzyma 257 projektów na łączną kwotę ponad 71 mln zł. Konkurs „Bezpieczny pieszy” to kolejny etap działań edukacyjnych w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko na rzecz poprawy bezpieczeństwa pieszych i ograniczania nadmiernej prędkości pojazdów oraz edukacji dzieci w szkołach.
ŚWIAT
Minęło 400 dni rosyjskiej inwazji na Ukrainę
Dokładnie rok temu, 31 marca 2022 r. wojska ukraińskie wyzwoliły podkijowską Buczę. Po wyparciu Rosjan, którzy przez miesiąc okupowali miasto, odkryto masowe groby cywilów, dziesiątki ciał na ulicach, często ze śladami tortur. Skala okrucieństwa, wstrząsające zdjęcia i relacje ocalałych sprawiły, że Bucza stała się symbolem rosyjskich zbrodni wojennych popełnianych w Ukrainie. Rosjanie zabili ponad 400 mieszkańców Buczy.
„Rok temu wyzwolono Buczę, miasto, które jest symbolem okrucieństw okupacyjnej armii rosyjskiej; nigdy nie wybaczymy, ukarzemy wszystkich odpowiedzialnych” – napisał na Facebooku prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
To czas miłosierdzia i łaski
Szósta niedziela Wielkiego Postu nazywana jest Niedzielą Palmową, czyli Niedzielą Męki Pańskiej. Rozpoczyna ona najważniejszy i najbardziej uroczysty okres w roku liturgicznym – Wielki Tydzień. W tym dniu święcimy palmy, które w tradycji chrześcijańskiej symbolizują odradzające się życie. Tradycyjne palmy wielkanocne przygotowuje się z gałązek wierzby, które w symbolice Kościoła są znakiem zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy.
Liturgia Kościoła wspomina tego dnia uroczysty wjazd Pana Jezusa do Jerozolimy, o którym piszą czterej Ewangeliści. Przybliżając się do świętego miasta, Jezus wysyła dwóch spośród uczniów i daje konkretne wskazówki, mówiąc: do jakiego miejsca mają się udać, gdzie znajdą osiołka i co mają odpowiedzieć, gdy ich zapytają „Dlaczego odwiązują oślę?”. Odpowiedź ich brzmiała: „Pan go potrzebuje”.
Komitet ONZ wzywa Litwę do niezwłocznego zaprzestania dyskryminowania mniejszości narodowych
Poważne zarzuty
Komitet ONZ ds. społecznych, kulturalnych i pomocy humanitarnej wezwał Litwę do podjęcia niezwłocznych działań w celu zmniejszania w kraju zjawiska dyskryminacji mniejszości narodowych. Komitet wyraził zaniepokojenie faktem, że na Litwie regularnie spada liczba Polaków, Rosjan i Białorusinów. Komitet wyraził również zaniepokojenie z powodu doniesień o nierównym traktowaniu mniejszości narodowych i braku ich ochrony prawnej.
Lekarstwa dla Turcji
Papież Franciszek wysłał dziesięć tysięcy opakowań lekarstw dla mieszkańców Turcji, którzy ucierpieli w katastrofalnym trzęsieniu ziemi w lutym. Transport leków zorganizował urząd papieskiego jałmużnika, księdza kardynała Konrada Krajewskiego. Rozpoczętą wysyłkę pomocy liniowymi samolotami koordynowano we współpracy z ambasadą Turcji przy Stolicy Apostolskiej. Placówka ta wskazała listę potrzebnych leków, które następnie kupił Watykan.
Starcia demonstrujących z policją
W kilku miastach Francji, gdzie odbywają się demonstracje przeciwko reformie emerytalnej, doszło do starć z policją. Paryski marsz, centralny punkt protestu, wyruszył z placu Republiki w spokojnej atmosferze. Do starć z policją doszło w Rennes; policja użyła gazu łzawiącego przeciwko demonstrantom, którzy próbowali ustawić barykadę z drewnianych paneli i koszy na śmieci. W Lyonie policja została obrzucona kamieniami, które poleciały również w kierunku witryn sklepowych. Wyrwano też drzwi oddziału jednego z banków. Policja odpowiedziała użyciem gazu łzawiącego. W Nantes wybito szyby w sądzie administracyjnym.
Ograniczenia gazu
Ministrowie krajów UE odpowiedzialni w swoich rządach za energetykę uzgodnili przedłużenie o rok nadzwyczajnego środka, mającego na celu dobrowolne ograniczenie zużycia gazu. Ma to pomóc przygotować się do kolejnej zimy, podczas której dostawy rosyjskiego gazu będą ograniczone. Ministrowie zgodzili się przedłużyć na kolejne 12 miesięcy, do marca 2024 r., dobrowolny cel ograniczenia ich zapotrzebowania na gaz o 15 proc.
Bułgarzy oszczędzają na jedzeniu
Ponad 80 proc. obywateli Bułgarii ogranicza konsumpcję żywności z powodu wysokich cen. Tylko 19,2 proc. respondentów nie ma kłopotów z zakupami żywności, natomiast 80,2 proc. boryka się z problemami w tej kwestii. Ograniczane są zakupy również innych towarów, lecz głównie żywności, owoców i warzyw. Przyczyną wysokich cen, zdaniem 79,1 proc. Bułgarów, jest polityka handlowców, tylko 15,7 proc. obwinia za to producentów. Inflacja w Bułgarii wciąż rośnie, w lutym wyniosła ponad 16 proc.