Kolejarze z Wileńszczyzny – reportaż historyczny Dominiki Leszczyńskiej
LITWA
Chiny obniżyły poziom relacji dyplomatycznych z Litwą
Zgrzyt na linii Wilno-Pekin
MSZ Litwy wydało oświadczenie, w którym wyraża żal z powodu decyzji Chin o obniżeniu poziomu relacji dyplomatycznych, co było reakcją Pekinu na otwarcie w Wilnie Tajwańskiego Biura Przedstawicielskiego. Resort podkreślił, że Litwa ma prawo do rozszerzania stosunków z Tajwanem.
„Litwa po raz kolejny potwierdza, że przestrzega polityki „jednych Chin”, ale jednocześnie ma prawo do rozszerzania współpracy z Tajwanem oraz przyjmowania i powoływania niedyplomatycznych misji zapewniających praktyczny rozwój takich stosunków, jak czyni to wiele innych krajów” – czytamy w oświadczeniu MSZ Litwy.
Rząd gorszy niż koronawirus
Eksperci twierdzą, że co rusz wprowadzane nowe restrykcje covidowe na Litwie nie mają nic wspólnego ze zwalczaniem koronawirusa (a nawet odwrotnie), tylko ich głównym celem jest zemsta na osobach niezaszczepionych.
Rząd Litwy nadal wywiera nacisk na mieszkańców zmuszając ich do zaszczepienia się i tym razem dobrał się do dzieci. W ubiegłym tygodniu rząd konserwatystki Ingridy Šimonytė, wbrew protestom matek, przytaknął własnej propozycji, by od 28 grudnia „paszport możliwości” był wymagany od dzieci poczynając od 12. roku życia (a nie, jak do tej pory – 16 lat). Dokument ten byłby ważny przez 7 miesięcy.
Wzrost kontrabandy papierosów
Wagony z białoruskimi ładunkami, które są transportowane przez Litwę, są naszpikowane papierosami, a organizatorzy ich przerzutów na terytorium naszego kraju, zatrzymują pociągi wychodząc na biegi i prowokując maszynistów do hamowania. W tym roku nielegalnych papierosów wykryto kilkakrotnie więcej niż w ubiegłym, chociaż rentgenowski aparat na punkcie granicznym nadal jest zepsuty. W ogóle w ciągu 9 miesięcy celnicy w pociągach znaleźli i skonfiskowali 762 tys. paczek papierosów, których wartość jest oceniana na 2,3 mln euro. W analogicznym okresie roku ubiegłego zatrzymano 210 tys. paczek papierosów, wartość została wyceniona na 0,75 mln euro.
Zaprzestać rozdawania woreczków
Grupa posłów zarejestrowała nowelizację ustawy o ochronie środowiska i zagospodarowaniu opakowań i ich odpadów. Proponują oni by w centrach handlowych zabronić korzystanie z nieodpłatnych, niezwykle lekkich woreczków plastikowych. Zdaniem inicjatorów nowelizacji, wpłynęłoby to na zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Posłowie żądają, aby handlowcy wprowadzili opłatę za woreczki, a za nieodpłatne ich rozdawanie groziłyby grzywny. Z inicjatywą nowelizacji ustawy wystąpiło pięciu posłów z frakcji Partii Wolności, dwóch konserwatystów i jeden poseł z partii „W imię Litwy”.
Pomnik Cvirki zdemontowany
Budzący kontrowersje pomnik litewskiego pisarza i sowieckiego działacza politycznego Petrasa Cvirki w Wilnie został w końcu ubiegłego tygodnia zdemontowany. Pomnik tymczasowo będzie przechowywany na terytorium spółki „Grinda”, następnie zostanie przekazany do Litewskiego Muzeum Narodowego. Swymi utworami literackimi Cvirka zapoczątkował realizm socjalistyczny w litewskiej literaturze. Autor w 1940 roku wstąpił do partii komunistycznej i poparł aneksję Litwy do ZSRR. Po jego śmierci władze sowieckie wzniosły w Wilnie jego pomnik.
Niejednoznaczny stosunek samorządów
Samorządy kraju niejednoznacznie oceniają zainicjowaną przez Ministerstwo Ochrony Zdrowia reformę szpitali i placówek leczniczych. Część z nich inicjatywę resortu w zasadzie popiera, inne zaś twierdzą, że reforma zniszczy sprawnie działający system, a pacjenci zostaną pozbawieni części usług. Zgodnie z planem ministerstwa, do 2030 roku należałoby zmniejszyć liczbę łóżek szpitalnych o 1,5 tys. Obecnie nalicza się takich ponad 16 tys. jednostek.
Szlachetna akcja litewskich prawników
Litewscy adwokaci i ich pomocnicy z okazji zbliżających się świąt bożonarodzeniowych przez trzy tygodnie będą udzielali nieodpłatnych konsultacji prawnych dla osób niemajętnych. Świadczyć takie usługi wyraziło chęć aż 257 prawników. Akcja rozpoczęła się 22 listopada i potrwa do 10 grudnia br. Chętni utrzymania porad prawnych powinni przedtem zarejestrować się w centrach „Caritasu”.
Rośnie popyt na elektrownie wiatrowe
Na Litwie rośnie zainteresowanie elektrowniami wiatrowymi. Jak informuje Litewskie Stowarzyszenie Siłowni Wiatrowych, w trzecim kwartale tego roku zamówiono rekordową ich liczbę. Według stowarzyszenia, zostały złożone zamówienia na wyprodukowanie 48 siłowni wiatrowych o łącznej mocy 262 megawatów.
POLSKA
Premier Polski z wizytą w Estonii, na Litwie i Łotwie
Polski rząd gotowy do zaostrzenia sankcji
W niedzielę, 21 listopada, premier Polski Mateusz Morawiecki przebywał z wizytą w Estonii, na Litwie i Łotwie. Wizyty związane były z trudną sytuacją na granicy polsko-białoruskiej.
Premier Polski Mateusz Morawiecki powiedział w Tallinnie, że jego rząd jest gotowy do zaostrzenia sankcji wobec Białorusi w związku z kryzysem migracyjnym, w tym zamknięcia przejść granicznych, aby zatrzymać przepływ towarów przez sąsiedni kraj.
Kolejarze z Wileńszczyzny – reportaż historyczny Dominiki Leszczyńskiej
Przesłanie z przeszłości
18 listopada 2021 r. w Warszawie, w Sali Lustrzanej placówki muzealnej Stacja Muzeum, odbyła się prezentacja książki Dominiki Leszczyńskiej „Kolejarze z Wileńszczyzny” (2021) i towarzyszącej spotkaniu miniwystawy „Portret Zbiorowy Kolejarza Kresowego”.
Publikacja stanowi plon kilkuletniej, żmudnej pracy historyka sztuki, autorki licznych publikacji z zakresu kultury, pomysłodawczyni cyklu „Historie kolejowe”, mającego na celu kultywowanie pamięci o polskich kolejarzach. Jest to namacalny efekt pasji poznawczej i imponującej skutecznością konsekwencji Leszczyńskiej w ocalaniu dziejów Wileńszczyzny, współtworzonych przez bohaterów tej sagi, poczynając od ślusarzy, skromnych palaczy, a kończąc na zegarmistrzu kolejowym i ostatnim dyrektorze Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Wilnie.
Bronić honoru żołnierzy
Dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej powołał Grupę Zadaniową „Honor”, której zadaniem będzie obrona dobrego imienia żołnierzy tej formacji. Grupa ma reagować na „nieodpowiedzialne wypowiedzi osób publicznych czy internautów”. Jak podkreślono, treści szkalujące „będą poddane natychmiastowej kwalifikacji czynu” i z odpowiednim wnioskiem oddane do sądu.
Rekord przewozów
168 tys. osób przewiozła w tym roku wąskotorowa Bieszczadzka Kolejka Leśna (BKL). To najwięcej pasażerów w historii kolejki. Bieszczadzka kolejka wąskotorowa powstała w 1898 r. Przez wiele lat służyła do transportu drewna. Kiedy w latach 20. XX wieku przeszła pod zarząd lwowskiej dyrekcji PKP, rozpoczęła przewóz ludzi.
Niepokojąca statystyka
Od stycznia od września tego roku ponad tysiąc nastolatków próbowało popełnić samobójstwo – to więcej niż w całym 2020 r. – 843, czy w 2019 r. – 951, a w latach 2018 i 2017 było to po ok. 700 przypadków. Wzrosła też liczba prób zakończonych zgonem – podał „Dziennik Gazeta Prawna”.
Większość za reparacjami
58 proc. badanych uważa, że Niemcy powinni wypłacić Polsce reparacje wojenne, czyli odszkodowania za szkody i zbrodnie wyrządzone w czasie II wojny światowej – wynika z badania pracowni Social Changes na zlecenie portalu wPolityce.pl. Przeciwnego zdania jest 24 proc. badanych.
Skuteczne działania
Podczas międzynarodowych działań o kryptonimie „JAD Mobile 4” wymierzonych w transgraniczną przestępczość samochodową odzyskano m. in. 518 kradzionych pojazdów, 400 kradzionych części i 4 łodzie – powiedział rzecznik Komendy Głównej Policji insp. Mariusz Ciarka.
Prośba maszynistów
Związek Zawodowy Maszynistów Kolejowych w Polsce zwrócił się do prezesa zarządu spółki PKP Cargo o pilną interwencję i zaniechanie realizacji przewozów przez granicę z Białorusią. Według związkowców, pociągi na stronę białoruską są obecnie prowadzone przez tereny zajmowane przez migrantów, a także wrogo nastawionych do Polski funkcjonariuszy granicznych i wojska białoruskiego, co według kolejarzy, stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia pracowników drużyn trakcyjnych.
ŚWIAT
Na temat aktualiów obecnej chwili (II)
Dać przykład świadectwa prawdzie
W pierwszym odcinku „Na temat aktualiów obecnej chwili” było odniesienie do 450. rocznicy bitwy pod Lepanto, która przypadała w dniu 7 października, jak również relacje o ważnych dla Kościoła wydarzeniach, które miały miejsce w tym dniu w roku bieżącym. Te relacje zapoznały z ukrytym za kulisami kontekstem ważnych wydarzeń jakie dziś tworzą historię współczesną Kościoła. Do znamiennych wydarzeń współczesnej historii Kościoła na pewno należy odnieść śmierć znanego dla wielu hierarchy, którego pierwsza rocznica śmierci przypada na listopad bieżącego roku. Również historia śmierci tego hierarchy, jego pogrzeb mają swój kontekst i swe zakulisy, w które warto wniknąć.
Premier Iraku o migrantach
Premier znajdującego się na północy Iraku Regionu Kurdystanu Masrour Barzani przyznał, że pieniądze wydane na opłacenie podróży przez znajdujących się na polsko-białoruskiej granicy migrantów mogły zostać zainwestowane w regionie. Podczas Bliskowschodniego Forum Pokoju i Bezpieczeństwa (MEPS) w Dahuku Barzani powiedział, że opuszczający region ludzie „nie robią tego z powodu jakiejkolwiek presji”. Wydarzenia na polsko-białoruskiej granicy określił częścią „politycznej gry”.
Lekceważenie protokołu
Francja i Niemcy oskarżyły Rosję o lekceważenie protokołu dyplomatycznego po opublikowaniu przez Moskwę poufnej korespondencji, dotyczącej proponowanego spotkania w sprawie rozwiązania konfliktu we wschodniej Ukrainie.
Francuzi popierają Polskę
82,2 proc. respondentów opowiedziało się za budową muru na granicy polsko-białoruskiej w sondażu internetowym dziennika „Le Figaro”, w którym wzięło udział ponad 187 tys. osób. Przeciwko budowie muru na wschodniej granicy UE opowiedziało się 17,8 proc. głosujących.
88 gwałtów
Prosząca o datki na przystanku autobusowym bezdomna szesnastolatka została zgwałcona przez co najmniej czterystu mężczyzn. Przemocy seksualnej dopuścili się wobec niej także dwaj policjanci przyjmujący jej zeznania. Trzech mężczyzn zostało aresztowanych po tym najtragiczniejszym w historii Indii przypadku przemocy seksualnej. Statystyki z roku 2019 pokazują, że w społeczeństwie indyjskim dochodzi średnio do 88 gwałtów każdego dnia.
Grzywna za spacer z psem
Parlamentarzyści irańscy, reprezentujący radykalne skrzydło islamu, złożyli projekt ustawy zakazującej trzymania zwierząt domowych. Zgodnie z nim za spacer z psem będzie grozić wysoka grzywna. Muzułmańscy radykałowie przewidzieli konfiskatę na trzy miesiące taksówki, której kierowca zgodził się przewieźć pasażera z psem lub kotem.
Faza samozniszczenia
Znany portugalski politolog Henrique Burnay uważa, że władzom państw zachodnich nie udało się stworzyć światowej potęgi i sprostać wyzwaniom takim, jak reżimy w Rosji i na Białorusi. Na łamach dziennika „Observador” ekspert z Lizbony wskazuje, że choć Zachód wygrał Zimną Wojnę, to zaznacza, że obecnie jest w fazie samozniszczenia.