LITWA
Wylosowano numer list w wyborach do samorządów
Nr 14 – dla mniejszości narodowych
Listy kandydatów Akcji Wyborczej Polaków na Litwie w wyborach do rad samorządowych, które odbędą się na Litwie za miesiąc – 1 marca, będą sygnowane numerem 14. Pod tym numerem będą również wpisane listy kandydatów z ramienia koalicji AWPL i Aliansu Rosjan „Blok Waldemara Tomaszewskiego”. Numer wylosowała mer rejonu wileńskiego Maria Rekść.
Konferencja prasowa w Sejmie RL
Przed wyborami – sztuczne przeszkody dla koalicji AWPL
W wyborach, po raz kolejny wspólnie startujące mniejszości narodowe padły ofiarą politycznej rozprawy. Tak stwierdził przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie Waldemar Tomaszewski na odbytej w ub. piątek w Sejmie konferencji prasowej. Czynione były próby usunięcia jego nazwiska z nazwy koalicji AWPL i Aliansu Rosjan. Lider koalicji jest zdania, że nie zezwalając na rejestrację koalicji o takiej nazwie, Główna Komisja Wyborcza (KGW) przekroczyła posiadane uprawnienia i stała się narzędziem w rękach tych sił politycznych, które chcą zaszkodzić „Blokowi Waldemara Tomaszewskiego”.
Takie działania GKW i zwlekanie z podjęciem decyzji w sprawie nazwy koalicji Tomaszewski tłumaczył wzrastającym poparciem wyborców dla AWPL i jej koalicji z Aliansem Rosjan.
Prezydent w Auschwitz
Prezydent Litwy Dalia Grybauskaite wzięła udział w obchodach 70. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz w Oświęcimiu. Poza prezydentem RP Bronisławem Komorowskim w uroczystości udział wzięli m.in. prezydenci Francji Francois Hollande, Niemiec Joachim Gauck, Ukrainy Petro Poroszenko, szef administracji prezydenta Rosji Siergiej Iwanow, a także 300 byłych więźniów obozu Auschwitz.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r. Zgładzili w nim co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osoby innej narodowości. 27 stycznia 1945 r. obóz został wyzwolony przez żołnierzy Armii Czerwonej. Dzień ten obchodzony jest na świecie jako Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Na forum ONZ
23 stycznia Litwa wszczęła dyskusję wśród członków Rady Bezpieczeństwa ONZ i przedstawicieli ONZ na temat roli praw człowieka w oenzetowskich misjach pokojowych. Litewska stała misja w ONZ zorganizowała tę dyskusję w celu omówienia praktycznych sposobów wzmocnienia komponentu praw człowieka podczas pełnienia misji pokojowych oraz znaleźć nowe sposoby, jak Rada Bezpieczeństwa mogłaby jeszcze bardziej przyczynić się do ochrony praw człowieka.
Prawa człowieka oraz ochrona ludności cywilnej na terenach objętych konfliktami są priorytetami Litwy w RB ONZ. Na okres 2014-2015 Litwa została wybrana członkiem niestałym Rady.
Polska nie kupi litewskiego mleka
Od kwietnia tego roku, gdy w Unii Europejskiej zostaną zniesione kwoty mleczne, niewykluczone, że polscy producenci już nie będą potrzebowali litewskiego mleka. Obecnie eksport mleka z Litwy do Polski jest alternatywą dla polskich podmiotów prowadzących skup mleka. Polacy kupują litewskie mleko tym samym zmniejszając ewentualne sankcje za przewyższanie kwoty mlecznej.
Ze wstępnych szacunków wynika, że Polacy od Litwinów skupowali do 400 ton mleka dziennie.
Mniej kupców z Rosji
Statystyka wniosków o zwrot podatku VAT wskazuje, że jesienią sumy pieniędzy wydawanych na Litwie przez klientów z Rosji i Białorusi zaczęły znacznie się zmniejszać. W minionym roku, w porównaniu z rokiem 2013, kupujący z Rosji wydali na Litwie o 15 proc. mniej, informuje spółka „Global Blue Lietuva”, która pomaga turystom z krajów nie Unii Europejskiej odzyskać podatki za towar kupiony na Litwie. Ostatni raz wydatki kupujących z Rosji zwiększały się na Litwie w marcu ubiegłego roku, a później każdego miesiąca notowano spadki. Najwięcej (ponad 70 proc.) podatków z zakupów odzyskali Białorusini, mimo że wzrost ich wydatków za cały 2014 rok był skromny – 5 proc.
Grutas nie chce płacić
Jednym z pomysłów zagospodarowania zdjętych z mostu im. Witolda Wielkiego w Kownie symboli radzieckich było przewiezienie ich i eksponowanie w Parku Grutas pod Druskiennikami. Viliumas Malinauskas, założyciel i właściciel parku, w którym w plenerze są eksponowane pomniki oraz przedmioty związane z historią Litwy radzieckiej, twierdzi, że nie zamierza płacić ani grosza za te relikty. Usunięcie symboliki będzie kosztować około 30 000 euro, dlatego samorząd Kowna chce, by Park Grutas częściowo sfinansował koszty zdjęcia pozostałości radzieckich.
Dyrekcja Parku Grutas zwróciła się do samorządu z prośbą o bezpłatne przekazanie, do eksponowania, elementów symboliki radzieckiej.
Przedsiębiorcza młodzież
463 początkujących przedsiębiorców, czyli o 55 proc. więcej niż w roku ubiegłym, skorzystało ze środków Funduszu Wspierania Przedsiębiorczości (lit. Verslumo Skatinimo Fondas). Najaktywniej nową działalność rozpoczynali ludzie młodzi do lat 29. Z danych Wydziału Projektów Unii Europejskiej Centralnej Unii Kredytowej Litwy – koordynatora finansowania z Funduszu Wspierania Przedsiębiorczości – wynika, że w ubiegłym roku rozpoczynający działalność mieszkańcy i drobne przedsiębiorstwa najaktywniej korzystały z pożyczek WSP za cały okres działalności Funduszu od 2010 roku.
POLSKA
Laureaci konkursu historycznego z Ławaryszek
Odkrywamy naszą historię
18 września w Polsce był ogłoszony III konkurs „Odkrywamy naszą historię”, upamiętniający 30. rocznicę męczeństwa ks. Jerzego Popiełuszki.
Na podstawie dostępnych źródeł i własnych przemyśleń należało rozwinąć myśl wyrażoną przez papieża Jana Pawła II we Wrocławiu 7 czerwca 1991 r.: „Kulturę europejską tworzyli męczennicy trzech pierwszych stuleci, tworzyli ją także męczennicy na wschód od nas i u nas w ostatnich dziesięcioleciach. Tak, tworzył ją ksiądz Jerzy Popiełuszko. On jest patronem naszej obecności w Europie za cenę ofiary z życia, jak Chrystus. Tak jak Chrystus, jak Chrystus ma prawo obywatelstwa w świecie, ma prawo obywatelstwa w Europie, dlatego, że dał swoje życie za nas wszystkich”.
Istotna pamięć
Dla większości Polaków (93 proc.) pamięć o Auschwitz-Birkenau jest czymś istotnym; 43 proc. z nich przykłada do tej pamięci bardzo dużą wagę. Tylko nieliczni (5 proc.) mówią, że nie jest ona dla nich ważna – wynika z sondażu CBOS. Podobnie jak 10 i 20 lat temu sprawdził on, w jakim stopniu wśród Polaków funkcjonuje pamięć o Auschwitz-Birkenau.
Wybuch w centrum Warszawy
Pięć osób rannych oraz 15 ewakuowanych – to bilans wybuchu, prawdopodobnie gazu, do którego doszło w poniedziałek w kamienicy w centrum Warszawy. Do wybuchu doszło w mieszkaniu na pierwszym piętrze, sześciopiętrowej kamienicy. W rejonie wybuchu zawalił się strop. Ofiar nie było.
Zamach na rekord
Pięciu Polaków zamierza zanurkować w najwyżej położonym na świecie jeziorze kraterowym Tres Cruces Norte (5915 m n.p.m.) w Andach i pobić rekord w nurkowaniu wysokogórskim.
Wsparcie papieża
Papież Franciszek wsparł budowę windy w szkole „Zawsze Razem” w Poznaniu, w której uczą się dzieci z niepełnosprawnością psychoruchową. 20 tys. zł z Watykanu już trafiło do parafii, na terenie której mieści się placówka, dalsze 30 tys. przekazała archidiecezja.
Rocznica Akademii
70. rocznicę powstania obchodzi w tym roku Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku. Z tej okazji przygotowanych zostanie kilkadziesiąt wystaw. Jednym z najważniejszych elementów obchodów jubileuszu uczelni będzie otwarcie w grudniu parteru Wielkiej Zbrojowni.
„Zapomniane ludobójstwo”
W ramach „operacji polskiej” w latach 1937-38 w ZSRR zamordowano ponad 110 tys. Polaków. Wiedza o tych faktach jest w Polsce bardzo niewielka - pisze prof. Nikołaj Iwanow w książce „Zapomniane ludobójstwo”. Prof. Iwanow uważa, że Polacy byli pierwszą grupą społeczną w ZSRR, którą Stalin skazał na zagładę z powodów narodowych.
Pomnik ofiarom Wielkiego Głodu
Pomnik poświęcony pamięci ofiar Wielkiego Głodu na Ukrainie odsłonięto w Lublinie. W latach 1932-33 na skutek działań stalinowskiego reżimu na Ukrainie z głodu zmarło kilka milionów ludzi.
ŚWIAT
Aleksis Cipras zaprzysiężony na premiera Grecji
Nowe rozdanie
Aleksis Cipras, przywódca lewicowej partii SYRIZA, został zaprzysiężony jako nowy premier Grecji. W niedzielę SYRIZA zdecydowanie zwyciężyła w wyborach parlamentarnych. Greckie gazety piszą, że partia ta odwraca kartę historii.
Wybory te obserwowano na świecie z wielkim zainteresowaniem, ponieważ SYRIZA zapowiada renegocjację rygorystycznych warunków, na jakich Grecja otrzymała międzynarodową pomoc finansową ratującą ją przed bankructwem. Wśród polityków europejskich reakcje na objęcie przez Ciprasa funkcji szefa rządu są zróżnicowane.
Memoriał nierozwiązany
Sąd Najwyższy Federacji Rosyjskiej oddalił w środę wniosek ministerstwa sprawiedliwości o rozwiązanie stowarzyszenia „Memoriał“, organizacji pozarządowej broniącej praw człowieka i dokumentującej zbrodnie stalinowskie. Wcześniej na posiedzeniu sądu przedstawicielka ministerstwa uznała, że stowarzyszenie wypełniło wszystkie zadania dotyczące jego funkcjonowania, które były powodem wniosku resortu.
Fidel nie ufa USA
Były kubański prezydent Fidel Castro, który nie pojawił się publicznie od ponad roku, napisał w liście odczytanym w telewizji państwowej, że „nie ufa Stanom Zjednoczonym, ale nie odrzuca rozwiązania pokojowego” we wzajemnych stosunkach.
Premier winna zaniedbań
Tymczasowy parlament Tajlandii uznał byłą premier Yingluck Shinawatrę za winną zaniedbań w sprawie rządowego programu dotacji dla producentów ryżu. Odsunięta w 2014 roku od władzy Yingluck otrzymała pięcioletni zakaz działalności politycznej.
Kerry o sukcesach
Irak i jego międzynarodowi partnerzy odnieśli znaczne sukcesy w walce z dżihadystami z organizacji zbrojnej Państwo Islamskie, zabijając tysiące bojowników i połowę dowódców – oświadczył sekretarz stanu USA John Kerry. Poinformował on też, że irackie siły lądowe, „odzyskały kontrolę nad ok. 700 km kw”.
Imigranckie pochodzenie
Ponad jedna trzecia (35 proc.) ludności Szwajcarii powyżej 15 roku życia ma pochodzenie imigranckie. Największe grupy cudzoziemców stanowią Włosi i Niemcy.
Nie spełnił oczekiwań
Opublikowany projekt ustawy dewolucyjnej mającej zwiększyć niezależność Szkocji w ramach Zjednoczonego Królestwa nie spełnił oczekiwań jej autonomicznych władz, które domagają się dalszego rozszerzenia swych uprawnień.
Susza w Brazylii
46 milionów Brazylijczyków, czwarta część ludności kraju, odczuwa dotkliwie skutki największej od 1930 roku kilkumiesięcznej suszy, która bardzo utrudnia życie m.in. w trzech największych metropoliach kraju: Sao Paulo, Rio de Janeiro i Belo Horizonte. Na wyczerpaniu są zasoby wody w wielu strategicznych zbiornikach.