LITWA
Po raz pierwszy w 12-letniej historii istnienia Polsko-Litewskiego Zgromadzenia Parlamentanego podczas jego 19. sesji, która odbyła się w końcu minionego tygodnia w Wilnie i była poświęcona 15-leciu Traktatu polsko-litewskiego, nie udało się przyjąć wspólnej deklaracji.
Jubileusz Traktatu polsko-litewskiego bez wspólnej deklaracji
„Jesteśmy na siebie skazani”
Porażka - tak określił ten fakt wicemarszałek Sejmu RP Jarosław Kalinowski, ale dodał, że to, co się stało nie jest jeszcze tragedią. Wiceprzewodniczący Sejmu Litwy Algis Kašeta, odnosząc się do fiaska spotkania, podkreślił, iż świadczy ono jedynie o tym, że problemy mniejszości nadal istnieją i należy je rozwiązywać.
Polska i litewska strony nie potrafiły uzgodnić fragmentu deklaracji dotyczącego sytuacji mniejszości narodowych. Spornymi kwestiami były sprawy oświaty litewskiej w Polsce i polskiej na Litwie, pisownia nazwisk polskich w litewskich dokumentach, używanie w życiu publicznym języka mniejszości narodowej w miejscowościach zwarcie przez nią zamieszkałych i zwrot ziemi w Wilnie i na Wileńszczyźnie.
Prezes ZPL, poseł na Sejm RL Michał Mackiewicz w wywiadzie dla Radia „Znad Wilii” stwierdził, że „wykrystalizowała się prawdziwa sytuacja, jaka rzeczywiście jest”. Zaskoczony był postawą posła Česlovasa Juršenasa, który w ostrej formie wytykał stronie polskiej niezupełne zagwarantowanie prawa mniejszości litewskiej do nauki w języku ojczystym, brak ulicy Antanasa Baranauskasa itp. Prezes ZPL z ubolewaniem skonstatował, że polityka państwa litewskiego nie pozbyła się zapędów asymilacyjnych, ale nie dramatyzował sytuacji i przekonywał, że trzeba kontynuować negocjacje, bo „jesteśmy na siebie skazani”.
Budżet mniejszy o 3 mld litów
Sejm Litwy zatwierdził wniesioną przez rząd korektę tegorocznego budżetu, na podstawie której budżet Litwy został zmniejszony o 3 mld litów. Według premiera Andriusa Kubiliusa, kolejna korekta jest przewidziana na czerwiec. Wówczas budżet planuje się zmniejszyć o kolejne 2 mld litów.
Korekta budżetu została przygotowana uwzględniając negatywne prognozy gospodarcze. Chociaż na razie cięć nie odczuli emeryci, nauczyciele i policjanci, prognozuje się, że jeśli Litwa zapożyczy się w Międzynarodowym Funduszu Walutowym, emerytury oraz inne świadczenia socjalne trzeba będzie zmniejszyć o 15 proc., a dwuletnie urlopy macierzyńskie trzeba będzie skrócić o połowę.
Šemeta odpowiedział na pytania interpelacji
Minister finansów Algirdas Šemeta przedstawił w Sejmie odpowiedzi na pytania interpelacyjne. Interpelację zainicjowaną wobec szefa resortu finansów przez posłów opozycyjnej partii socjaldemokratycznej Sejm rozpatrzy 19 maja. Wotum nieufności wobec Šemety poparli posłowie „Prawa i Porządku” oraz Partii Pracy.
Odpowiadając na pytania, minister odrzucił większość zarzutów opozycji, określając je jako „niekonkretne, abstrakcyjne twierdzenia, do których trudno jest dobrać konkretne argumenty”. Przypomnijmy, że główne zarzuty dotyczyły prognozy spadku PKB, brzemienia podatkowego, czego skutkiem jest wzrost bezrobocia.
Szef MSW zapowiada likwidację powiatów
Raimundas Palaitis, minister spraw wewnętrznych, twierdzi, że rzeczą realną jest zlikwidować administracje naczelników powiatów od połowy przyszłego roku, czyli od 1 lipca 2010 r. Swoją drogą premier Andrius Kubilius podkreśla, że przygotowując reformę powiatów, nadal jest wiele nierozwiązanych kwestii. Zdaniem Kubiliusa, nie ma odpowiedzi na to, czy rządowi nie proponuje się przekazać zbyt wielu funkcji, które przedtem były powierzone administracjom naczelników powiatów.
10 litów za wjazd na Starówkę wileńską
We wtorek został przedstawiony nowy tryb wjazdu na Starówkę Wilna. Od przyszłego roku za jednorazowy wjazd do zabytkowej części Wilna trzeba będzie zapłacić 10 litów! Kupując bilet wjazdowy zawczasu cena wyniesie 5 Lt.
Tańszym kosztem na Starówkę będą mogli wjechać tylko ci, którzy będą dysponowali długoterminową kartą wjazdową oraz taksówki. Długoterminowe (roczne) pozwolenie na wjazd będzie kosztowało 1250 (taksówkom – 625 Lt). Mieszkańcy Starówki, osoby niepełnosprawne, kierowcy samochodów dostawczych, służb specjalnych opłat za wjazd nie będą musieli uiszczać. Będą natomiast zmuszeni do nabycia pilotów do podnoszenia szlabanów, którymi stołeczny samorząd planuje opasać stare Wilno.
Nieobojętna młodzież
Rada organizacji młodzieżowych Litwy chcąc zachęcić młodzież do aktywnego udziału w wyborach rozpoczęła kampanię informacyjną „Man ne dzin!” ( Nie jest mi wszystko jedno)
Głównym hasłem kampanii jest: „Nie zrób świństwa Litwie - przyjdź głosować!”, a symbolem prosiaczek. Według przedstawicieli organizacji młodzieżowych, aktywność obywatelska młodzieży jest szczególnie pożądana, gdyż głos młodych to przyszłość. Jak wykazały marcowe sondaże opinii publicznej, na wybory zamierza przyjść ok. 50 proc. 18-29-letnich dziewczyn i chłopców.
Ograniczenia ruchu przez most Lazdynai
Od 15 maja, czyli od jutra, w związku z rozpoczęciem prac rekonstrukcyjnych zostanie ograniczony ruch przez most Lazdynai. Rekonstrukcja mostu będzie prowadzona w dwóch etapach. Pierwszy, podczas którego będzie naprawiana środkowa część mostu, a ruch w obie strony będzie się odbywał dwoma pasmami ruchu, potrwa do 1 czerwca. W czasie rekonstrukcji będzie wzbroniony ruch samochodów ciężarowych. Kierowcy są proszeni o rozważną jazdę.
LOT zwiększy liczbę lotów
Polska spółka lotnicza LOT zapowiada, że od 7 czerwca zwiększy liczbę przelotów z Wilna do Warszawy oraz lotów bezpośrednich do Brukseli. Przedstawiciele polskiej spółki liczą na zwiększenie potoków pasażerów. Obecnie miejsca w samolotach są wypełniane w 75 procentach.
Ceny energii cieplnej zostaną przeliczone
Po tym, gdy Sejm wprowadził nowelizację Ustawy o gospodarce cieplnej, ceny energii cieplnej będą przeliczane każdego miesiąca. Zgodnie z ustawą, zmieniany proces ustalania cen energii cieplnej, utrwalając części składowe ceny, których wielkość będzie korygowana uwzględniając zmianę cen kupowanego paliwa oraz energii cieplnej. Przyjęte zmiany m.in. ustalają, że dostawcy energii cieplnej sprzedający nie mniej jak 10 GWh energii w ciągu roku, będą mogli przedstawiać Państwowej Komisji Cen i Kontroli Energetyki oraz samorządowi projekty składowych cen energii cieplnej, tudzież ich uzasadnienie, zaś inni dostawcy energii cieplnej – tylko samorządowi. Rada samorządu w ciągu 30 dni będzie zobowiązana do ustalenia składowych cen ciepła.
POLSKA
Do Katynia przez Strasburg
Moskiewski sąd miejski oddalił w ub. tygodniu skargi stowarzyszenia Memoriał na wyroki Sądu Rejonowego w Moskwie w sprawie o rehabilitację ofiar mordu dokonanego w 1940 r. przez NKWD na polskich oficerach: poruczniku Zygmuncie Sułkowskim, poruczniku Stanisławie Garlińskim oraz starszym posterunkowym Marcinie Świderskim. Sąd miejski poświęcił zaledwie 25 minut na rozpatrzenie wszystkich trzech spraw.
Szef polskiej sekcji Memoriału Aleksandr Gurianow, relacjonując przebieg rozprawy, podkreślił, że koronnym argumentem Głównej Prokuratury Wojskowej i sądu rejonowego jest niezachowanie się akt spraw karnych wobec poszczególnych jeńców, w tym decyzji o egzekucji. Tymczasem wszystkie dokumenty, w tym decyzje o rozstrzelaniu, znajdowały się w teczkach personalnych, które władze sowieckie zniszczyły w 1959 r. na wniosek ówczesnego szefa KGB Aleksandra Szelepina. - Jest to argument i karkołomny, i wzbudzający również wątpliwości innego rodzaju - moralne czy też po prostu ludzkie - stwierdził mecenas Ireneusz Kamiński, adwokat rodzin katyńskich, dodając, iż wybieg strony rosyjskiej jest wyjątkowo słaby. Zachowały się inne dokumenty, a wśród nich uchwała Politbiura KC WKP z 5 marca 1940 r., a także wykaz pomordowanych. - Ci, którzy dzisiaj powołują się na brak teczek personalnych, faktycznie korzystają z owoców przestępczych działań, mających na celu zatarcie zbrodni - skonstatował Gurianow.
Obsłużyć szybciej
Ministrowie sprawiedliwości Grupy Wyszehradzkiej: Polski, Czech, Słowacji i Węgier, podpisali we Wrocławiu memorandum o współpracy w zakresie rozwijania technik informatycznych. Umowa przewiduje rozwijanie systemów nastawionych na obsługę klienta, np. umożliwienie zakładania firm przez internet.
To nie podpalenie
Polskie ministerstwo spraw zagranicznych wyraziło ubolewanie z powodu incydentu na cmentarzu żołnierzy radzieckich w Warszawie. MSZ potwierdziło, że wpłynęła nota w tej sprawie od ambasady rosyjskiej. Policja poinformowała, że na cmentarzu spłonęło kilkanaście wieńców, ale nie ma powodów by sądzić, że zostały podpalone. Radio Echo Moskwy podało, że cmentarz został zbezczeszczony.
Cameron dzieli
Władze Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie odwołały w ub. czwartek organizowaną na tej uczelni konferencję naukową poświęconą homoseksualizmowi, z powodu udziału dr. Paula Camerona, amerykańskiego psychologa i seksuologa, który udowadnia, że jest to zaburzenie. Dr spotkał się ze studentami w Lublinie, Opolu, Wrocławiu i Radomiu.
Stoczniowcy pozywają
Komisja zakładowa “Solidarności” Stoczni Gdańsk złożyła zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przeciwko policjantom interweniującym podczas demonstracji stoczniowców 29 kwietnia w Warszawie. Funkcjonariusze zaatakowali uczestników demonstracji bez jakiekolwiek ostrzeżenia gazem nieznanego pochodzenia, a następnie substancją płynną. Poszkodowanych zostało 19 osób, które miały m.in. zaburzenia wzroku, problemy z oddychaniem i poparzenia I stopnia.
Grypa nie tak groźna
Kobieta, u której wykryto w ub. środę pierwszy przypadek wirusa A/H1N1 w Polsce, została w poniedziałek wypisana ze szpitala w Mielcu na Podkarpaciu. 58-letnia kobieta 2 maja przyleciała z Nowego Jorku. Badania wykluczyły obecność wirusa u jej męża i dwóch synów.
Inspektorzy sanitarni dotarli do wszystkich 178 pasażerów samolotu LOT, którym zakażona przyleciała do Polski. Do 9 maja trwał aktywny nadzór epidemiologiczny.
Popływać w Giżycku
Rozpoczęła się budowa największego w Polsce jeziorowego portu pasażerskiego Eko-Marina w Giżycku - pośrodku Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Będzie tam mogło cumować jednocześnie 136 jednostek pływających. Pieniądze na budowę portu, 20 mln zł, pochodzić będą ze środków miasta i funduszy unijnych.
Głównym celem modernizacji i budowy portu jest poprawa bezpieczeństwa osób wypoczywających podczas wakacji. Podczas szczytu okresu wypoczynkowego jest tu co roku około 100 tys. turystów.
ŚWIAT
UE i Wschód Europy
Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja, Mołdawia i Ukraina mogą liczyć na specjalne relacje z Unią Europejską, bo zostały zaproszone do Partnerstwa Wschodniego (PW). Ta inicjatywa Polski i Szwecji została w ub. czwartek uroczyście zainaugurowana podczas szczytu w Pradze.
PW ma na celu zacieśnienie współpracy z krajami postkomunistycznymi, a także “stabilizację i poprawę sytuacji gospodarczej” i - w dalszej perspektywie - liberalizację przepisów wizowych, ale nie gwarantuje, że w przyszłości zostaną przyjęte do UE. - Możemy powiedzieć, że to jest dzień polskiego sukcesu w UE, dzień. Po raz pierwszy cała UE zatwierdziła polską inicjatywę - powiedział minister spraw zagranicznych Polski Radosław Sikorski.
Szczyt w Pradze był pierwszym w ramach PW, ale przedstawiciele unijni zapowiedzieli, że takie spotkania będą odbywały się co dwa lata na szczeblu przywódców państw. Z kolei eksperci zajmujący się konkretnymi projektami mają dyskutować nad nimi przynajmniej co pół roku. Na realizację PW Unia zatwierdziła kwotę 600 mln euro do końca 2013 r., co ma być tylko częścią środków przeznaczonych na tę inicjatywę. Jednak mimo zacieśnienia stosunków i bliskiej współpracy UE nie gwarantuje przyłączenia do swoich struktur.
Pielgrzym pokoju
Motywem przewodnim pielgrzymki papieża Benedykta XVI do Ziemi Świętej (Jordania, Izrael, Autonomia Palestyńska) jest pojednanie wyznawców wszystkich religii. - Przybyłem tu jako pielgrzym pokoju – powiedział w Jordanii, gdzie odwiedził meczet i spot¬kał się z imamami. Papieża na lotnisku w Ammanie w piątek przywitała osobiście królewska para (łamiąc dyplomatyczny protokół). W poniedziałek przybył do Izraela.
Czas Fishera
Prezydent Czech Vaclav Klaus powołał w piątek przejściowy rząd fachowców z Janem Fischerem na czele, który będzie kierować krajem do czasu wyznaczonych na październik przedterminowych wy¬borów. Nowy gabinet zastępuje rząd Mirka Topolanka, wobec którego Izba Poselska czeskiego parlamentu uchwaliła w marcu wotum nieufności. 16-osobowy rząd Fischera cieszy się poparciem dwóch największych partii w parlamencie.
Rozmowy o pokoju
Premier Izraela Benjamin Netanjahu przybył w poniedziałek do Egiptu z pierwszą wizytą jako szef nowego rządu. Jednym z poruszanych tematów był proces pokojowy na Bliskim Wschodzie. Oficjalnym powodem permanentnej wojny jest nieuznanie przez Palestyńczyków państwa Izrael.
We wtorek prezydent Autonomii Palestyńskiej Mahmud Abbas zaprzysiągł nowy gabinet premiera Salama Fajjada. Do rządu weszli przedstawiciele ruchu Fatah - po raz pierwszy odkąd Hamas przejął kontrolę nad Strefą Gazy w 2007 r.
Zmiana dowódcy
Pentagon podjął decyzję o zmianie dowódcy wojsk USA i NATO w Afganistanie. Generała Davida McKiernana zastąpi gen. Stanley McChrystal, były dowódca amerykańskich specjalnych sił operacyjnych w Forcie Bragg, w Karolinie Płn., od sierpnia ub. r. dyrektor Kolegium Sztabów Połączonych Armii USA. Gen. McKiernan sprawował funkcję dowódcy sił w Afganistanie przez niespełna rok.
Ekstradycja Demjaniuka
Deportowany z USA oskarżony o zbrodnie wojenne John Demjaniuk przybył we wtorek samolotem do Monachium, a potem został przewieziony do więzienia w Stadelheim. Prokuratura w Monachium zarzuca mu udział w zamordowaniu 29 tysięcy Żydów w Sobiborze między marcem a końcem września 1943 r.
Wolność dla Roxany
Irański sąd apelacyjny zmniejszył wyrok dla amerykańskiej dziennikarki Roxany Saberi oskarżonej o szpiegostwo z 8 lat pozbawienia wolności do 2 lat więzienia w zawieszeniu i wypuścił ją na wolność. Aresztowano ją w styczniu, na początku kwietnia wydano wyrok mimo licznych interwencji USA.
Saberi, która ma amerykańskie i irańskie obywatelstwo, mieszkała w Iranie przez ostatnie 6 lat. Po protestach światowej opinii publicznej władze sądownicze zarządziły “szybką i sprawiedliwą” procedurę apelacyjną w jej sprawie.
RPA ma prezydenta
67-letni Jacob Zuma, przywódca rządzącego od 1994 r. Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC), został zaprzysiężony na prezydenta Republiki Południowej Afryki. Cieszy się popularnością porównywaną do popularności Nelsona Mandeli. Obiecał narodowi walkę z przestępczością i ubóstwem oraz rządzenie w duchu Mandeli.