„Kraków pozdrawia Wilno” – pod takim hasłem w miniony weekend odbył się wspólny projekt samorządu stolicy Litwy i Krakowa. W dniach 17-18 września w Wilnie odbyły się imprezy prezentujące wilnianom dorobek kulturalny królewskiego grodu znad Wisły.
LITWA
Dni Krakowa w Wilnie 2010
Pozdrowienia z królewskiego grodu
„Kraków pozdrawia Wilno” – pod takim hasłem w miniony weekend odbył się wspólny projekt samorządu stolicy Litwy i Krakowa. W dniach 17-18 września w Wilnie odbyły się imprezy prezentujące wilnianom dorobek kulturalny królewskiego grodu znad Wisły.
Koncert orkiestry Capella Cracoviensis, spektakl „Taneczny Świat Chopina” w wykonaniu Baletu Dworskiego Cracovia Danza, występy jazzowego kwartetu Jarka Śmietany oraz wokalistki Joanny Słowińskiej z zespołem, obszerna wystawa fotograficzna dokumentująca kadry z życia Krakowa – złożyły się na program Dni Krakowa w Wilnie.
WNIOSEK
20 września 2010 r., Wilno
Zwrócili się do mnie rodzice z różnych starostw Wilna wychowujący dzieci w wieku przedszkolnym, którzy chcieliby , by ich dzieci były kształcone w języku ojczystym. W starostwach na Śnipiszkach, Antokolu i w Werkach nie ma żadnego żłobka, przedszkola z polskim językiem kształcenia, w działających natomiast – grup polskich według wieku. W starostwach tych nie ustala się zapotrzebowania na chętnych kształcenia dzieci w języku polskim, chociaż w wymienionych starostwach działa aż 17 placówek przedszkolnych: w starostwie antokolskim w 9 placówkach działa aż 75 grup przedszkolnych, w starostwie śnipiskim – w 6 placówkach działa 48 grup, w starostwie werkiajskim - w 3 placówkach 26 grup przedszkolnych. Żadna z wymienionych i działających w tych starostwach placówek przedszkolnych nie przyjmuje wniosków od rodziców, by były w nich zakładane grupy w języku polskim.
Trzy filary koalicji rządzącej
W Sejmie powołano łączną frakcję złożoną z posłów Związku Liberałów i Centrystów oraz członków Partii Wskrzeszenia Narodowego.
Starostą nowego klubu parlamentarnego mianowano liberalnego centrystę Algisa Čaplikasa, jego zastępcą Vytautasa Boguszisa oraz Arune Stirblyte, należącą do Partii Wskrzeszenia Narodowego. Spodziewająca się dziecka Asta Baukute, która wycofała się z frakcji PWN do nowo powołanej frakcji nie przyłączyła się. Trzon koalicji rządzącej, nieposiadającej formalnej większości stanowią posłowie ze Związku Ojczyzny-Litewskich Chrześcijańskich Demokratów i frakcji Ruchu Liberałów.
Ku czci ofiar ludobójstwa w Ponarach
Upamiętniając dzień ludobójstwa Żydów litewskich prezydent Litwy Dalia Grybauskaite i przewodnicząca Sejmu Irena Degutiene uczciły pamięć ofiar holokaustu.
We wtorek przy pomniku ofiar w Górnych Ponarach w Wilnie odbyła się uroczystość poświęcona pamięci Żydów wileńskich pomordowanych w czasie II wojny światowej. Podobna uroczystość równocześnieodbyła się w Jerozolimie. Uczestnicy uroczystej ceremonii złożyli wieńce, wygłosili przesłania do przyszłych pokoleń o straszliwej lekcji historii, której doświadczył naród żydowski i inne narody - ofiary nazizmu. 23 września 1943 roku na skutek likwidacji wileńskiego getta została zniszczona Wspólnota Żydów Wilna.
Butkevičius nowym liderem opozycji w Sejmie
Nowym liderem opozycji sejmowej został starosta Partii Socjaldemokratycznej Litwy Algirdas Butkevičius. Te obowiązki będzie on pełnił podczas jesiennej sesji parlamentu.
„Obiecuję pracować konstruktywnie i poważnie, w poczuciu obowiązku” – twierdzi nowy lider opozycji Butkevičius.
Podczas wiosennej sesji parlamentu opozycji przewodniczył starosta frakcji Litewskiej Partii Pracy Vytautas Gapšys. Przed nim ta funkcja należała do Valentinasa Mazuronisa, lidera sejmowego klubu parlamentarnego Partii „Porządek i Sprawiedliwość”. Lider opozycji będzie się zmieniał drogą rotacji.
Wybory samorządowe – możliwie 27 lutego
Wybory do Rad samorządowych odbędą się prawdopodobnie 27 lutego. Przewodnicząca Sejmu Irena Degutiene i wiceprzewodniczący Česlovas Juršenas zarejestrowali odpowiedni projekt uchwały. Radni samorządów są wybierani na czteroletnią kadencję. Datę kolejnych wyborów wyznacza parlament. Powinny się one odbyć nie później niż na 5 miesięcy przed wygaśnięciem pełnomocnictw radnych. Kandydować w wyborach do władz lokalnych może stały mieszkaniec samorządu, który w dniu wyborów ma ukończone 20 lat.
Przymusowy patriotyzm?
Minister sprawiedliwości Remigijus Šimašius proponuje znieść kary wyznaczane osobom prywatnym za nie wywieszone flagi podczas świąt państwowych. Według ministra do takich świąt należą m.in.: Dzień Koronacji Mendoga – Dzień Państwowości 6 lipca, 11 Marca i 16 Lutego. Swoją propozycję Šimašius argumentuje tym, że nie każdy człowiek jest w stanie nabyć flagę, nieraz nie ma możliwości, aby ją wywiesić, zaś instytucje praworządności są zbyt obciążone, by protokołować przypadki naruszenia tego przepisu. „Niektórzy uważają, że dzieci można wychować za pomocą pasa, innym wydaje się, że miłość do ojczyzny można wpoić za pomocą kary grzywny“ – stwierdził szef resortu sprawiedliwości. Niestety, propozycja ministra nie spotkała się z aprobatą kolegów z koalicji rządzącej. Dotychczas kary przewidziane za nie wywieszenie flagi państwowej podczas świąt narodowych wynosiły od 30 do 60 Lt.
Festiwal Filmu Polskiego dobiega końca
Jutro, 24 września, w litewskiej stolicy zakończy się X Festiwal Filmu Polskiego, którego organizatorem jest Instytut Polski. Zainaugurował go w ubiegły czwartek przegląd filmów Tomasza Bagińskiego pt. „Perły polskiej animacji,”.
W ciągu tygodnia w dwóch wileńskich kinach zostało zaprezentowanych 13 filmów. W Wilnie wyświetlono m.in.: prezentowana na tegorocznym festiwalu w Gdyni „Mistyfikacja“ Jacka Koprowicza, „Dom zły“ Wojciecha Smarzowskiego, „Mała Moskwa“ Waldemara Krzystka, „Rewers“ Borysa Lankosza i polski kandydat do Oscara „Wszystko, co kocham“ Jacka Borcucha. W programie przeglądu była też retrospektywa filmów Agnieszki Holland.
POLSKA
“Powrót do Ojczyzny”
Obywatelski Komitet Inicjatywy Ustawodawczej “Powrót do Ojczyzny” zebrał ponad 200 tys. podpisów pod projektem ustawy o powrocie do Polski osób pochodzenia polskiego deportowanych i zesłanych przez władze ZSRR.
- To jest niesamowity sukces. Nasze społeczeństwo wykazało się niesamowitą determinacją - powiedział Jakub Płażyński, przewodniczący Obywatelskiego Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej “Powrót do Ojczyzny” w Sejmie. Poinformował zarazem, że marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna, który spotkał się z przedstawicielami Komitetu, zadeklarował, iż prace legislacyjne nad projektem ruszą natychmiast po zweryfikowaniu podpisów.
Krzyż w kaplicy
Szef Kancelarii Prezydenta Jacek Michałowski wraz z czterema oficerami BOR w ub. czwartek przed godziną 8 przenieśli krzyż z placu do kaplicy w Pałacu Prezydenckim. Prezydent Bronisław Komorowski stwierdził, że “przedłużanie dotychczasowego stanu rzeczy groziłoby daleko idącymi stratami dla autorytetu państwa i Kościoła”. Jednak Kościół o tych zamiarach nie został nawet uprzedzony.
Michałowski przyznał, że nie zna daty, kiedy nastąpi przeniesienie krzyża do kościoła św. Anny.
Wybory samorządowe
Premier Donald Tusk ustalił datę wyborów samorządowych na 21 listopada, a drugiej tury, jeśli okaże się niezbędna w przypadku bezpośredniego wyboru wójtów, burmistrzów oraz prezydentów miast, na 5 grudnia.
Do 22 października komitety wyborcze mają czas na zgłaszanie list kandydatów. Zgłaszać ich mogą nie tylko partie polityczne czy stowarzyszenia, ale również zwykli wyborcy, których do utworzenia komitetu wyborczego wystarczy jedynie pięciu.
Ambasadorzy UE
Joanna Wronecka obejmie unijną placówkę w Jordanii, a Tomasz Kozłowski - w Korei Południowej. Szefowa dyplomacji Unii Europejskiej Catherine Ashton mianowała 26 nowych przedstawicieli Unii w placówkach na całym świecie.
Zakajew zostaje na wolności
Premier emigracyjnego rządu nieuznawanej Republiki Iczkerii Ahmed Zakajew był entuzjastycznie witany przez ponad dwustu uczestników III Światowego Kongresu Narodu Czeczeńskiego, który odbył się w Pułtusku. W piątek późnym wieczorem Sąd Okręgowy w Warszawie podjął decyzję o oddaleniu wniosku prokuratury o areszt. Zakajewa zatrzymano, ponieważ Rosja wysłała za nim międzynarodowy list gończy, w którym oskarża go o terroryzm, prokuratura domagała się jego tymczasowego aresztowania.
Ćwiczenia specjalne
Na poligonie w Drawsku Pomorskim rozpoczęły się ćwiczenia wojsk specjalnych “Jackal Stone 2010”. Ppłk Ryszard Jankowski, rzecznik dowództwa Wojsk Specjalnych, zaznaczył, że obowiązki gospodarza ćwiczeń pełni też Litwa. - Ćwiczenie jest prowadzone równolegle w dwóch krajach. Na Litwie ćwiczą dwa zespoły bojowe: lądowy oraz morski, natomiast w Polsce: lądowy i powietrzny.
Manewry mają szczególne znaczenie dla Polski, ponieważ w 2014 r. przejmie dowództwo nad operacjami specjalnymi w ramach NATO.
Nr 102 wrócił
Wyremontowany w zakładach Awiakor w Samarze samolot rządowy Tu-154M nr 102 jest już w Polsce. Na planowanym remoncie był od stycznia br. Zapewne samolot wróci do wykonywania lotów w 36. Specjalnym Pułku Lotnictwa Transportowego - odpowiadającym za przewóz najważniejszych osób w państwie. Jest to “bliźniak” Tu-154M nr 101, który 10 kwietnia rozbił się w pod Smoleńskiem.
Krzyże znowu trzy
Na Wzgórzu Trzech Krzyży w Przemyślu w święto Podwyższenia Krzyża Świętego zainstalowano dwa nowe krzyże w miejscu tych, które zostały ścięte przez wandali. Krzyże poświęcił ks. abp Józef Michalik, metropolita przemyski.
Dwa z trzech drewnianych krzyży zostały sprofanowane w nocy na 22 sierpnia i 3 września. Zamieniono je metalowymi. Historia obecności krzyży w tym miejscu sięga około stu lat.
ŚWIAT
Religia ma prawo obecności w życiu publicznym
Ksiądz kardynał John Henry Newman ((1801-1890), teolog i filozof, konwertyta z anglikanizmu) jest pierwszym błogosławionym, którego wyniósł do chwały ołtarzy osobiście Ojciec Święty Benedykt XVI. Niedzielna uroczystość to także pierwsza Msza św. beatyfikacyjna w historii na terenie Wielkiej Brytanii. Eucharystia celebrowana na polach Cofton Parku w Birmingham była kulminacyjnym punktem zakończonej w tym dniu papieskiej wizyty w Wielkiej Brytanii. Cztery pielgrzymkowe dni stały się stanowczym upomnieniem się Piotra Naszych Czasów o prawo obecności religii w przestrzeni publicznej i w procesie edukacji.
Krwawe wybory
Prawie 500 ataków bojowników islamskich odnotowano podczas sobotnich wyborów parlamentarnych w Afganistanie. Po licznych groźbach ze strony talibów, komisja zrezygnowała z otworzenia ponad tysiąca miejsc głosowania. Do urn poszło zaledwie 3,6 mln obywateli, czyli około 40 proc. uprawnionych. To drugie głosowanie w tym kraju od momentu obalenia w 2001 r. rządu talibów.
W wyniku ataków zginęło co najmniej 25 osób, w tym 7 cywilów, 11 policjantów i żołnierzy afgańskich, 4 żołnierzy sił międzynarodowych oraz 3 członków Niezależnej Komisji Wyborczej. Zostało rannych pięciu polskich żołnierzy.
Zamieszki w Kaszmirze
Co najmniej trzy osoby zginęły, a dziesięć zostało poważnie rannych w starciach policji z muzułmańskimi manifestantami w indyjskiej części Kaszmiru. Wobec demonstrantów zgromadzonych w miejscowości Mendhar policja zmuszona była otworzyć ogień, gdyż wcześniejsze próby rozpędzenia tłumu przy użyciu gazu łzawiącego nie przyniosły rezultatu.
Wcześniej w starciach międzyreligijnych śmierć poniosło 18 osób, a ponad 80 zostało rannych.
Wielki sekret
Sąd moskiewski wyjaśnił, kto utajnił akta katyńskie, ale zakazał uczestnikom procesu ujawnienia tej informacji opinii publicznej. Organizacja Memoriał od lat docieka, kto w grudniu 2004 roku utajnił postanowienie o umorzeniu śledztwa katyńskiego prowadzonego przez Główną Prokuraturę Wojskową. GPW i Międzyresortowa Komisja ds. Ochrony Tajemnicy Państwowej wzajemnie się oskarżały. Następne posiedzenie sądu ma się odbyć 11 października.
Protesty w Pradze
Około 20 tysięcy ludzi protestowało we wtorek w centrum Pragi przeciw realizowanym przez rząd Petra Neczasa oszczędnościom w budżecie. W demonstracji brali udział m.in. policjanci, wojskowi, pracownicy służby zdrowia, nauczyciele oraz urzędnicy administracji.
Związki zawodowe protestują przede wszystkim przeciw redukcjom pensji i planowanym zwolnieniom. Rząd zapowiedział, że pensje większości pracowników sfery budżetowej spadną o 10 proc.
Zbada OBWE
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) przyjęła propozycję władz białoruskich i wyśle dwóch ekspertów do zbadania śmierci dziennikarza Aleha Biabenina, założyciela opozycyjnego portalu białoruskiego Karta’97 - poinformowała agencja Biełapan.
Wyciek uszczelniony
Koncern BP ostatecznie uszczelnił miejsce katastrofalnego wycieku ropy w szybie naftowym Macondo w Zatoce Meksykańskiej. W niedzielę przeprowadzono testy wytrzymałości cementowej plomby, które wypadły pozytywnie, ogłoszono, że szyb jest “martwy”.