REJON WILEŃSKI
ŁAWARYSZKI:
* 3 października w Ławaryskiej Szkole Średniej odbyła się uroczystość z okazji Dnia Nauczyciela, której organizatorami była klasa 12. Odbył się koncert i została przeprowadzona lekcja dla nauczycieli. Dwunastoklasiści wcielili się w role nauczycieli prowadząc też lekcje w różnych klasach.
NIEMIEŻ:
* 5 października w południe w nowo otwartym kościele pw. św. Rafała Kalinowskiego została odprawiona po raz pierwszy Msza św. w języku polskim, którą celebrował proboszcz parafii św. Teresy w Wilnie, ksiądz prałat Jan Kasiukiewicz. Nabożeństwo swym śpiewem uświetnili chór Niemieskiej Szkoły Średniej i harcerki ZHPnL. We Mszy św. uczestniczyli starosta gminy niemieskiej Włodzimierz Sipowicz i dyrektor Niemieskiej Szkoły Średniej im. św. Rafała Kalinowskiego Zbigniew Maciejewski.
Msze św. od tego czasu będą sprawowane w każdą niedzielę o godz. 12. Gdyby zaistniała stała potrzeba, będą też odprawiane Msze św. w językach litewskim i białoruskim.
PODBRZEZIE:
* Trwają prace nad ogrodzeniem cmentarza we wsi Paciuny.
* Mieszkańcy wsi Kowszedoły już mogą korzystać z zainstalowanych odwiertów wodnych.
SUDERWA:
* W ubiegłą niedzielę, 5 października, w rostyniańskiej sali tanecznej odbył się koncert pt. „Złota jesień”. Podczas koncertu wystąpili: Kapela Świętojańska pod kierownictwem Jana Szpakowa z Sużan, zespół młodzieżowy z Rostynian „Sonata” pod kierownictwem Stanisława Sokołowskiego oraz gawędziarz Wincuk z Pustaszyszek – Dominik Kuziniewicz, który swymi gawędami rozweselał licznie zebraną publiczność. Gośćmi imprezy byli dyrektor administracji samorządu rejonu wileńskiego Lucyna Kotłowska i starościna gminy suderwskiej Czesława Stupienko. Imprezę zorganizowali administrator sali tanecznej w Rostynianach Jadwiga Jodeluk i kierownik zespołu „Sonata” Stanisław Sokołowski.
SUŻANY:
* 5 października w Werusowie, Skirlanach i Sużanach odbyło się spotkanie mieszkańców z kandydatem do Sejmu RL z ramienia AWPL Michałem Mackiewiczem, w którym wzięli udział starosta gminy sużańskiej Mieczysław Czerniawski i radny Stanisław Adamajtis.
Inf. wł.
W rejonie trockim
Uzgadnianie ogólnego planu rejonu
Dobiega końca uzgadnianie ogólnego planu rejonu trockiego. W ubiegłym tygodniu podczas spotkania mera rejonu Edmundasa Malukasa z dyrektorem Parku Narodowego Gintarasem Abaravičiusem omówiono perspektywy rozwoju rejonu po zatwierdzeniu planu ogólnego, nowe możliwości rozwoju Trok w związku z przyznaniem miastu statusu kurortu. Ostatnio stosunki między dyrekcją Parku z kierownictwem rejonu układały się niezbyt pomyślnie. Wiele projektów uchwał samorządu blokowano. Mieszkańcy rejonu wyrażali stanowczy sprzeciw poszerzaniu terytorium parku, tworzeniu tzw. stref buforowych.
Ogólny plan rejonu i miasta Trok sporządzono na mocy umowy z Uniwersytetem Technicznym im. Giedymina w Wilnie. Projekt finansowany z funduszy strukturalnych UE kosztował 1,4 mln Lt. Podczas publicznego omawiania autorom projektu zgłoszono wiele propozycji i uwag krytycznych. Dotychczas brak informacji, czy były one uwzględnione. Obecnie ogólny plan rejonu i miasta Trok analizowane są w administracji powiatu, po czym ma je zatwierdzić Rada samorządu rejonu.
Święto Aniołów Stróżów
W rejonie trockim zorganizowano wiele imprez z okazji Dnia Policji. W szkołach przeprowadzono konkurs rysunków. Prace uczniów demonstrowano w holu Domu Kultury w Trokach. Zwycięzców konkursu nagrodzono podczas uroczystego zebrania z okazji Dnia Policji. W średniej szkole „Medeinos” w Połukniach odbyło się spotkanie z funkcjonariuszami policji, którzy wspólnie z uczniami wzięli udział w zawodach sportowych.
2 października uroczyste świętowanie rozpoczęło się Mszą św. w kościele w Trokach. Potem funkcjonariusze policji w marszu ulicami miasta udali się do sali Domu Kultury, gdzie odbyły się główne uroczystości. Po części oficjalnej w programie artystycznym wystąpiła orkiestra dęta Szkoły Sztuk Pięknych w Trokach. Na placu przed budynkiem komisariatu można było zapoznać się ze sprzętem technicznym, którym posługują się policjanci.
Obecnie w rejonowym Komisariacie Policji pracuje około 130 funkcjonariuszy. Komendy policji czynne są w Trokach, Landwarowie, Rudziszkach i Wysokim Dworze. Od kilku lat rejonowy komisariat utrzymuje więzi partnerskie z komendą policji miasta Gostyń w Polsce. Podczas wspólnych spotkań koledzy po fachu dzielą się doświadczeniem pracy.
Antoni Pawłowicz
Inauguracja roku akademickiego w Filii UwB
„Jesteście tutaj naszą perełką“
5 października odbyła się inauguracja drugiego roku akademickiego Filii Uniwersytetu w Białymstoku w Wilnie. Na uroczystość przybyły władze UwB na czele z rektorem prof. Jerzym Nikitorowiczem, przedstawiciele środowisk polskich na Litwie, władze samorządowe miasta Wilna, przestawiciele różnych organizacji z Polski, wykładowcy, studenci i goście.
Pomimo uroczystego nastroju, w który wprowadziło brzmienie hymnów narodowych Polski i Litwy oraz pieśni „Gaude Mater Polonia“, nie sposób było pominąć aktualnych spraw i problemów uczelni.
W roku akademickim 2007/2008 na studia w Filii zostało przyjętych 177 studentów, z których naukę na II roku kontynuuje 115 osób: 90 – na ekonomii i 25 – na informatyce. Studia na I roku rozpocznie 170 studentów: 125 osób wybrało studia ekonomiczne i tylko 45 – informatykę. Mimo wielkiego zapotrzebowania na informatyków w kraju i za granicą, młodzież polska na Litwie woli studiować ekonomię.
Ogółem uczelnia w Wilnie kształci obecnie ok. 300 studentów. Zdaniem ambasadora RP na Litwie Janusza Skolimowskiego duża liczba studiujących świadczy o tym , że idea powołania filii UwB w Wilnie była słuszna. Zostały rozwiązane pierwsze problemy, z którymi borykała się uczelnia na początku swej działalności. Te kłopoty wynikały najczęściej z rozbieżności między prawem polskim i litewskim. Ucierpieli na tym przede wszystkim studenci, których ambasador żartując porównał do królików doświadczalnych, na których wypróbowano zobowiązania obu państw względem Filii UwB w Wilnie.
Cześć ich pamięci!
W sobotę, 4 października w Dubiczach (rejon orański) zostały uroczyście pochowane ekshumowane szczątki żołnierzy Armii Krajowej, którzy polegli w czasie II wojny światowej. W pogrzebie żołnierzy polskich, którzy na Ziemi Wileńskiej walczyli o wolność niepodległej Polski wzięli udział ambasador RP na Litwie Janusz Skolimowski, Andrzej Przewoźnik, sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, mer rejonu solecznickiego Leonard Talmont, wicemer rejonu solecznickiego Zdzisław Palewicz, przedstawiciele organizacji kombatanckich, żołnierze Armii Krajowej z Polski i Litwy, kompania reprezentacyjna Wojska Polskiego, młodzież szkolna ze szkół rejonu solecznickiego.
Chociaż od krwawej wielkiej wojny dzieli nas już niejedno dziesięciolecie, jej ślady odnajdujemy do dzisiaj, do dzisiaj pamięć o poległych bohaterach żyje w sercach jak kombatantów tak i ich potomków. W przeddzień przed pogrzebem w Dubiczach, na ejszyskim grodzisku zostały zakończone badania archeologiczno-ekshumacyjne. W starej, zniszczonej czasem studni zostały znalezione zwłoki żołnierzy AK, poległych w walce z oddziałami NKWD. Grupa archeologów z Uniwersytetu im. M. Kopernika w Toruniu - prof. Andrzej Kola, antropolog Andrzej Florkowski, archeolog Olaf Popkiewicz oraz litewski archeolog Zenonas Baubonis, znaleźli szczątki żołnierzy AK. Żeby dostać się do studni uczestnicy badań musieli wykopać dół o głębokości prawie 8 metrów. Oprócz szczątków na dnie studni były granaty oraz moździerze. Najwidoczniej katom z NKWD było za mało tego, że ciała żołnierzy zostały bestialsko wrzucone do studni, chcieli wybuchami granatów zniszczyć ślady swojego przestępstwa. Nie udało się, tak samo jak i zniszczyć pamięć ludzką o prawdziwych bohaterach tamtej wojny.
- Celem naszych badań było odnalezienie szczątków żołnierzy AK z oddziału por. „Krysi” (Jan Borysewicz), legendarnego komendanta zgrupowania „Północ”. Szczątki trzech osób w celu dalszego badania zostaną przewiezione do Polski. Dokona się badania DNA, które, miejmy nadzieję, pozwoli na zidentyfikowanie zwłok por. „Krysi”. W Polsce jeszcze żyją krewni legendarnego dowódcy AK na Wileńszczyźnie, co pozwala na zbadanie DNA - powiedział Z. Palewicz, wicemer rejonu solecznickiego, z inicjatywy którego zostały przeprowadzone badania archeologiczno- ekshumacyjne.
Kierowana przez Z. Palewicza komisja specjalna przez dwa lata pracowała nad organizacją badań archeologiczno-ekshumacyjnych, które pozwoliły na odnalezienie szczątków poległych żołnierzy Armii Krajowej. Planuje się, że po zakończeniu ekspertyz w Polsce, szczątki żołnierzy zostaną pochowane na cmentarzu w Ejszyszkach.
Andrzej Kołosowski
Na zdjęciu: śpijcie w spokoju, w ziemi poświęconej.
Fot. autor
Kolory Wileńszczyzny utrwalone na płótnie
Po letniej przerwie Ambasada RP oraz Instytut Polski w Wilnie znów zapraszają wszystkich chętnych na spotkanie z polską sztuką. 24 września w Pałacu Paców przy ulicy św. Jana 3 została otwarta wystawa obrazów Halimy Nałęcz, malarki urodzonej na Wileńszczyźnie, a mieszkającej na stałe w Anglii.
Halina Maria Krzywicz-Nowohońska urodziła się 1914 roku w Antonowie na Wileńszczyźnie w powiecie święciańskim. Studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego pod kierunkiem profesora Michała Rouby. Podczas II wojny światowej młoda malarka z armią Andersa przedostała się do Palestyny, gdzie była dekoratorką w Wojsku Polskim, pracowała w pensjonacie dla rekonwalescentów wojennych oraz w sklepie ubrań w Jerozolimie. W 1949 roku Halima zamieszkała w Anglii. Najpierw miała zatrudnienie w przędzalni bawełny w Manchesterze, potem – w londyńskiej fabryce pończoch. W 1953 roku w Londynie ukończyła studia malarskie w Studium Malarstwa Sztalugowego pod opieką Społeczności Akademickiej Uniwersytetu Stefana Batorego, prowadzonego przez M. Bohusza-Szyszkę. Wyszła za mąż za Zygmunta Nałęcza (absolwenta prawa USB w Wilnie), z którym przeżyła 33 lata. W 1957 roku w Londynie założyła własną galerię „Drian Galleries“ (pierwsza polska galeria w Anglii), która nieprzerwanie działała aż do 1998 roku. Halina Nałęcz w swoim salonie artystycznym wystawiała sztukę nowoczesną, promowała młodych twórców różnych narodowości. Zajmując się działalnością wystawienniczą i kolekcjonerską, artystka nie zaniedbywała własnego talentu malarskiego. W swej galerii wystawiała też swoje płótna pod pseudonimem „Halima“.
W rejonie solecznickim
Akademia na cześć nauczycieli
1 października br. w Solecznikach odbyła się uroczystość poświęcona Międzynarodowemu Dniu Nauczyciela. Pozdrowić pedagogów ze świętem zawodowym przyszło kierownictwo samorządu solecznickiego na czele z merem Leonardem Talmontem, przewodniczący AWPL, poseł na Sejm RL Waldemar Tomaszewski.
- Nie do przecenienia jest wasza praca. Niestety, trud nauczyciela na Litwie nie jest jeszcze godnie wynagradzany pieniężnie, a mimo tego wkładacie dusze i serce w swoją pracę. Nauczyciel jest drugą osobą po rodzicach, która kształtuje osobowość młodego człowieka. Jesteście rzeźbiarzami osobowości i światopoglądu swoich uczniów. W waszym imieniu pozdrawiam wszystkich pedagogów naszego rejonu ze świętem zawodowym, życzę mocnego zdrowia i szczęścia - mówił mer rejonu, który zapewnił, że dla władz samorządowych problemy i potrzeby oświaty zawsze będą priorytetowymi.
Życzenia z okazji święta zawodowego pedagogom złożył także poseł na Sejm RL W. Tomaszewski, który odznaczył wielką aktywność społeczną pedagogów Wileńszczyzny, stanowiących trzon wszystkich polskich organizacji.
Miłym momentem uroczystego spotkania stała się ceremonia nagradzania laureatów konkursu na najładniejszą placówkę oświatową.
Z koncertem przed uczestnikami uroczystej akademii wystąpili wychowankowie Szkoły Sztuk Pięknych imienia S. Moniuszki w Solecznikach.
Konstytucja zaciekawiła młodzież
4 października br. w sali samorządu rejonu solecznickiego w ramach republikańskiego konkursu odbył się pierwszy etap egzaminu z Konstytucji Republiki Litewskiej.
Egzamin ma na celu wyłonienie w każdym z litewskich samorządów jednego mieszkańca oraz jednego polityka, posiadającego najlepszą wiedzę z zakresu Ustawy Zasadniczej Państwa Litewskiego. W egzaminie mogli uczestniczyć wszyscy chętni mieszkańcy samorządu, z wyjątkiem dyplomowanych prawników oraz słuchaczy studiów prawniczych (wyjątek ten nie jest stosowany wobec radnych samorządu). Znajomość konstytucji była sprawdzana w formie testu.
W Solecznikach do konkursu przystąpiło 19 osób, wśród których nie znalazło się żadnego polityka. Większość wśród uczestników konkursu stanowiła młodzież. Test egzaminacyjny składał się z 25 pytań. Na jego rozwiązanie było przeznaczonych 60 minut. Zwycięzcą rejonowego konkursu została Milda Ivanauskiene, nauczycielka z Białej Waki, która będzie reprezentowała rejon solecznicki w kolejnych etapach konkursu republikańskiego.
Nowe życie starego gmachu
3 października br. w Ejszyszkach odbyło się uroczyste otwarcie Centrum Wspólnoty Lokalnej.
Rekonstrukcja byłego budynku przychodni lekarskiej, którą wykonała ejszyska spółka budowlana „Eiresta” trwała prawie dwa lata. Na ten cel zostały wykorzystane zarówno środki z europejskich funduszy strukturalnych jak i budżetu samorządu rejonu solecznickiego. Prace remontowe kosztowały 4200 tys. litów, z czego tylko 600 tys. stanowiły pieniądze budżetowe. Zdobycie tak ogromnej kwoty poprzez udział w programach europejskich jest zasługą specjalistów samorządu rejonu solecznickiego, wynikiem starań których stało się zdobycie funduszy na renowację gmachu. W odremontowanym budynku rozmieściła się administracja gminy, służba komunalna, filia rejonowej giełdy pracy w Solecznikach, posterunek policji oraz biblioteka.
- Mamy teraz doskonałe warunki do pracy, myślę, że przyjemniej też będzie tu przychodzić interesantom. Nowy gmach stanie się prawdziwym centrum społecznym w naszym mieście. Oprócz starostwa będą w nim mieściły się biura innych placówek instytucji państwowych – powiedział, odbierając klucze do nowego gmachu, starosta gminy ejszyskiej Tadeusz Zimiński.
Dobrej i jakościowej pracy na rzecz miejscowej ludności pracownikom życzył mer rejonu solecznickiego Leonard Talmont, który zapewnił uczestników ceremonii otwarcia, że samorząd solecznicki i w przyszłości będzie kontynuował pracę na rzecz renowacji budynków administracji rejonowych gmin.
W uroczystości wzięły także udział delegacje z zaprzyjaźnionych z samorządem rejonu solecznickiego polskich gmin Wschowa i Kaźmierz na czele z burmistrz gminy Wschowa Krzysztofem Grabką oraz przewodniczącym Rady Gminy Kaźmierz Grzegorzem Reinholzem. Goście ze Wschowy sprezentowali starostwu ejszyskiemu nowoczesną wielofunkcyjną drukarkę, zaś goście z Kaźmierza przenośny komputer.
Uroczystość uświetniły występy wychowanków Ejszyskiej Szkoły Muzycznej oraz zespołu „Fantazja”.
A. K.