LITWA
Memorandum z USA
W poniedziałek w Waszyngtonie podpisano memorandum w sprawie zniesienia wiz do USA dla obywateli Litwy. Ambasador Litwy w Stanach Zjednoczonych Audrius Bruzga i sekretarz Departamentu Bezpieczeństwa USA Michael Chertoff złożyli podpisy pod dokumentem, który jest pierwszym krokiem na drodze do przyłączenia się do warunków programu bezwizowego USA. Jeżeli Litwa spełni warunki Amerykanów, zostanie wciągnięta do programu bezwizowego już pod koniec bieżącego roku. Razem z Litwą memorandum podpisały Słowacja, Węgry, wcześniej Czechy, Estonia i Łotwa.
Paleckis zakłada „Front”
Przed dwoma miesiącami wyrzucony za ostrą krytykę z Partii Socjaldemokratycznej Algirdas Paleckis postanowił zrzec się stanowiska wicemera Wilna. W środę Rada stołecznego samorządu jego decyzję zatwierdziła.
Po odejściu z partii i stanowiska wicemera Paleckis rozpoczął tworzenie nowej partii o nazwie „Frontas”.
Na szefa stołecznego oddziału Partii Socjaldemokratycznej w minionym tygodniu wybrano radnego stołecznego samorządu, przedsiębiorcę Romasa Adomavičiusa.
„Orlik 2”
Polski Kontyngent Wojskowy „Orlik 2” w ubiegłym tygodniu przejął patrolowanie przestrzeni powietrznej państw bałtyckich - Litwy, Łotwy i Estonii. Jest to już drugi udział polskich lotników w misji NATO Air Policing.
Uroczyste przekazanie przez lotników norweskich symbolicznego klucza od przestrzeni powietrznej państw bałtyckich odbyło się w bazie lotniczej Zokniai. W ceremonii udział wzięli: generał broni Andrzej Błasik, dowódca Sił Powietrznych Polski, wiceminister ochrony kraju Litwy Antanas Valys oraz generał broni Vytautas Žukas, dowódca Wojsk Lądowych Litwy.
Do zadań polskich lotników, podobnie jak podczas pierwszej misji w 2006 roku, będzie należało patrolowanie przestrzeni powietrznej krajów bałtyckich oraz udzielanie pomocy samolotom wojskowym i cywilnym w sytuacjach awaryjnych.
Polacy pod dowództwem ppłk. Mariusza Biajgo misję zakończą 30 czerwca, dalsze dyżury przekażą Niemcom.
Współpraca w dziedzinie polityki socjalnej
W ubiegły czwartek goszcząca na Litwie z dwudniową wizytą minister pracy i polityki społecznej Polski Jolanta Fedak i Vilija Blinkevičiute, minister opieki socjalnej i pracy Litwy zawarły umowę o współpracy w dziedzinie pracy i polityki socjalnej. Umowa przewiduje współpracę praktycznie we wszystkich obszarach działalności resortów, systematyczną wymianę delegacji, organizowanie wspólnych seminariów, a także wspólne działania na forum unijnym.
Będzie referendum?
Przedstawiciele sejmowej frakcji Związku Liberałów i Centrystów zebrali podpisy, które umożliwiłyby zainicjowanie przez Sejm referendum w sprawie przedłużenia pracy Ignalińskiej Elektrowni Atomowej do 2015 roku. Pod projektem uchwały, zgodnie z którym referendum miałoby się odbyć razem z wyborami do Sejmu jesienią br., złożyło podpisy 48 posłów ze wszystkich frakcji. Zatwierdzenie uchwały wymaga większości głosów parlamentarzystów.
Rewizje w kowieńskim samorządzie
W miniony piątek samorząd Kowna został zrewidowany przez funkcjonariuszy Prokuratury Generalnej i Służby Dochodzeń Specjalnych. Według nieoficjalnych danych dochodzenie przedsądowe może być związane z nadużywaniem stanowiska służbowego przez wysokich urzędników samorządowych i ewentualnym łapownictwem. Funkcjonariusze prokuratury badania w sprawie naruszeń w służbie państwowej i szkodzeniu interesom publicznym rozpoczęli już przed miesiącem, jednakże czynności procesowe przeprowadzili w momencie , gdy mer i kierownik administracji przebywali w Cannes. W poniedziałek SDS dokonała rewizji w biurze Administracji Naczelnika Powiatu Kowieńskiego.
Litwa pożegnała Kernagisa
W sobotę w nocy po ciężkiej chorobie nowotworowej zmarł autor i wykonawca piosenek Vytautas Kernagis. Nieuleczalna choroba zaatakowała go latem 2007 roku.
Przed kilkoma tygodniami ulubieńcowi publiczności, prekursorowi poezji śpiewanej na Litwie, prowadzącemu popularne audycje telewizyjne i reżyserowi estradowemu została wręczona Narodowa Nagroda w Dziedzinie Kultury i Sztuki. Vytautas Kernagis solo oraz wspólnie z zespołami wydał 20 płyt.
W poniedziałek urna z prochami Vytautasa Kernagisa została pogrzebana na Górce Literackiej Cmentarza Antokolskiego.
POLSKA
Parlamentarny pat
Wciąż nie ma zgody wszystkich ugrupowań na głosowanie za rządowym projektem ustawy ratyfikacyjnej traktatu lizbońskiego. Do Sejmu trafił też prezydencki projekt, o którym marszałek Sejmu wyraził się, że jest niekonstytucyjny. Premier Donald Tusk zapowiedział z kolei, że Platforma Obywatelska zrobi wszystko, aby ratyfikacja przeszła drogę parlamentarną. W ostateczności ma być referendum.
Prezydent Lech Kaczyński liczy na to, że ugrupowania parlamentarne zawrą kompromis mający polegać na ustawowym zabezpieczeniu tego, co podczas negocjacji na szczycie w Brukseli udało się wynegocjować.
Wizyta w Estonii
Prezydent we wtorek odbył jednodniową roboczą wizytę w Estonii, gdzie spotkał się z prezydentem Toomasem H. Ilvesem. Obaj prezydenci stwierdzili, że Albania, Chorwacja i Macedonia powinny otrzymać zaproszenie do NATO na kwietniowym szczycie w Bukareszcie. Ich zdaniem konieczne jest także objęcie Ukrainy i Gruzji planem działań na rzecz członkostwa (MAP), który jest uznawany za pierwszy krok w stronę sojuszu.
Prezydenci wzięli też udział w telewizyjnej debacie poświęconej sytuacji w UE.
Na ochronę dziedzictwa
Minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski zdecydował o przeznaczeniu 5,5 mln złotych na ochronę dziedzictwa narodowego poza granicami kraju. Wśród obiektów, które otrzymają pieniądze, znalazły się m.in.: cmentarz Łyczakowski we Lwowie, Muzeum Polskie w Raperswilu i Biblioteka Polska w Paryżu. Również w ramach pomocy do 15 instytucji zrzeszonych w Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek na Zachodzie wyjadą archiwiści, konserwatorzy i bibliotekarze. Pracownicy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych zajmą się m.in. zbiorami Muzeum Polskiego w Raperswilu, Biblioteki Polskiej w Paryżu i Muzeum Polskiego w Chicago.
Sześciu sprawiedliwych
Członkowie sześciu rodzin, które podczas niemieckiej okupacji ratowały Żydów, zostali pośmiertnie odznaczeni medalami Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Uroczystość odbyła się w krakowskim Muzeum Galicja. Podczas niedzielnej uroczystości wiceambasador Izraela w Polsce Yossef Levy przypomniał, że w gronie Sprawiedliwych jest 6 tys. Polaków, którzy robili rzeczy niesamowite, by ryzykując życie swoje i najbliższych, ratować Żydów.
Wróciła do Iraku
Huda - sześcioletnia niesłysząca dziewczynka, której w Polsce wszczepiono implant ślimakowy - wróciła do Iraku.
Akcję pomocy głuchoniemej od urodzenia dziewczynce zainicjowali żołnierze ósmej zmiany polskiego kontyngentu w Iraku, którzy w Kucie organizowali spotkania z lekarzami dla miejscowej ludności.
ŚWIAT
W Tybecie
Giną za niepodległość
W poniedziałek z Lhasy, stolicy Tybetu, docierały skąpe informacje. Dziennikarze z Hongkongu, którzy najdłużej utrzymali się w mieście, zostali z niego wydaleni. Jak podała hongkońska telewizja kablowa, około 200 pojazdów wiozących po 40-60 uzbrojonych żołnierzy wjechało do opustoszałego miasta.
W 49. rocznicę krwawego stłumienia tybetańskiego powstania przeciwko Chinom i ucieczki dalajlamy mnisi buddyjscy zorganizowali w Lhasie pokojowe marsze. W kolejnych dniach przerodziły się one w największe od 20 lat antychińskie wystąpienie. W piątek, 14 marca, protesty przerodziły się w zamieszki z udziałem 10-20 tys. ludzi. W niedzielę doszło do starć w prowincjach sąsiadujących z Tybetem, a w przeszłości będących jego częścią (Syczuan i Gansu).
Parlament tybetański na uchodźstwie w Indiach oskarżył Chiny o zabicie setek uczestników zajść. Lokalne władze kategorycznie temu zaprzeczają. Twierdzą, że jedyne ofiary zamieszek to 13 chińskich cywilów, śmiertelnie pobitych lub spalonych żywcem przez Tybetańczyków. Zapewniają, że chińskie siły porządkowe nie oddały nawet jednego strzału.
Pierwsza ofiara
We wtorek zmarł ukraiński milicjant ranny podczas poniedziałkowych zamieszek w Kosovskiej Mitrovicy. Zostało rannych 28 polskich policjantów, 20 ukraińskich milicjantów, ucierpiało 20 francuskich żołnierzy KFOR. Z powodu gwałtownych protestów policja ONZ otrzymała rozkaz wycofania się z serbskiej części miasta. Kontrolę nad serbską częścią Kosovskiej Mitrovicy przejęły NATO-wskie siły KFOR - poinformowała ONZ-owska administracja Kosowa (UNMIK).
Bez porozumienia
- Rosja i USA nie osiągnęły porozumienia ani w kwestii amerykańskich planów rozmieszczenia elementów tarczy antyrakietowej w Europie, ani w sprawie przyszłości traktatu START - poinformował we wtorek szef rosyjskiego MSZ Siergiej Ławrow. Rozmawiał on tego dnia z amerykańską sekretarz stanu Condoleezzą Rice i sekretarzem obrony Robertem Gatesem, którzy przebywali z wizytą w Rosji. Wcześniej spotkali się oni z prezydentem Władimirem Putinym i elektem Dmitrijem Miedwiediewym i mówiono o szansach na porozumienie.
Niemcy w Knesecie
– Niemcy nigdy nie opuszczą Izraela w potrzebie. Będą zawsze jego wiernym partnerem i przyjacielem – zapewniła we wtorek w Knesecie kanclerz Niemiec Angela Merkel. Mówiła też o wielkim poczuciu wstydu Niemców za nazistowski holokaust. W parlamencie Izraela nie przemawiał dotąd żaden szef obcego rządu.
Odbyło się pierwsze w historii wspólne posiedzenie przedstawicieli rządów obu krajów. Niemcy są drugim po USA sojusznikiem Izraela - premier Ehud Olmert podkreślał to na każdym kroku.
Na ulicach Budapesztu
Ponad 20 tys. osób wzięło udział w demonstracjach opozycji w Budapeszcie. Opozycja zbojkotowała w sobotę oficjalne obchody 160. rocznicy Wiosny Ludów. Około 2 tys. młodych ludzi w kominiarkach usiłowało nie dopuścić do uroczystego koncertu z udziałem władz państwa. W stronę funkcjonariuszy posypały się cegły, butelki i koktajle Mołotowa. Policja użyła gazu łzawiącego i armatek wodnych. Manifestanci usiłowali budować barykady. W starciach zostało rannych 3 policjantów. Zatrzymano 21 osób. Nieco wcześniej, podczas jednego z incydentów, manifestanci obrzucili jajami, kawałkami asfaltu i kamieniami burmistrza Budapesztu Gabora Demskiego.
Arcybiskup nie żyje
Katolicki arcybiskup Mosulu obrządku chaldejskiego w Iraku Paulos Faradż Raho, który został uprowadzony 29 lutego nie żyje. W piątek na uroczystości pogrzebowe metropolity zjechali chrześcijanie z całego Iraku.
Jego ciało odnaleziono na obrzeżach miasta. Na ciele nie znaleziono śladów ani tortur, ani użycia broni palnej. Niewykluczone, iż powodem zgonu był zły stan zdrowia. Bandyci już wcześniej kontaktowali się z przedstawicielami kurii, by przekazać, że arcybiskup Raho czuje się bardzo źle. W kolejnych rozmowach telefonicznych podali informacje, iż duchowny nie żyje, następnie zaś wskazali miejsce jego pochówku.
Pierwsze reformy
Rząd kubański pozwolił właścicielom prywatnych gospodarstw nabywać w sklepach państwowych ręczne narzędzia rolnicze, nawozy sztuczne i środki ochrony roślin oraz elementy ogrodzeń. Ma to być jedna z reform zmierzających do ożywienia gospodarki i zwiększenia produkcji żywności.
Władze przeprowadzili przed rokiem “ankietę ogólnonarodową” na temat zniesienia wielu “bezsensownych”, jak je określił prezydent Raul Castro, zakazów. Nadesłano około miliona odpowiedzi.
Nie ma już weteranów
Francuzi pożegnali w poniedziałek ostatniego swojego weterana z I wojny światowej - Lazare Ponticelliego, zmarłego w wieku 110 lat. Ceremonia pogrzebowa odbyła się w Pałacu Inwalidów w Paryżu. Uroczystość rozpoczęła się Mszą św. żałobną w kościele św. Ludwika. W uroczystości wzięli udział prezydent Nicolas Sarkozy, jego poprzednik Jacques Chirac, premier Francois Fillon. Prezydent w okolicznościowej przemowie wspomniał 8,5 mlna francuskich żołnierzy poległych w I wojnie światowej.