Prezentacja książki „Wilnianie – bohaterami swego życia” w DKP

Zasługują na szacunek

„Wspomnienia te są jedną z wielu perełek, jaką stworzyliście sami” – mówił, zwracając się do słuchaczy Polskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Wilnie, doradca premiera prof. Bogusław Grużewski podczas prezentacji książki „Wilnianie – bohaterami swego życia”, która odbyła się w ostatni dzień września w Domu Kultury Polskiej.

Na uroczystość promocji wydania przybyli: attache wojskowy Ambasady RP w Wilnie płk Mirosław Wójcik, tłumacz w Sejmie RL Edward Piórko, prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna” Józef Kwiatkowski, prezes Fundacji Kultury Polskiej na Litwie im. Józefa Montwiłła Henryk Sosnowski, prezes Stowarzyszenia Literatów Polskich na Litwie Aleksander Sokołowski, dyrektor Międzynarodowego Centrum Badań Naukowych i Edukacji dr Stanisław Majewski, historyk dr Ryszard Gaidis, profesor Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego im. Giedymina dr Wojciech Stankiewicz, znana chemik dr Emilia Iwaszkiewicz, poeta wileński Aleksander Śnieżko i in.

Symbole bliskie słuchaczom

Zagajając uroczystość rektor PUTW prof. dr hab. Ryszard Kuźmo podkreślił, że jest to już czwarta publikacja książkowa, wydana staraniem Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Wilnie, a zawarte są w niej relacje 30 osób i nie tylko słuchaczy. Na tytułowej okładce, jak mówił rektor, umieszczone zostały zdjęcia: obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej, herb m. Wilna – św. Krzysztof, Góry Giedymina, Góry Trzech Krzyży, kościołów św. Anny i św. Rafała, pomnika Adama Mickiewicza, Mauzoleum Marszałka Józefa Piłsudskiego, orzącego rolnika, flagi litewskiej i polskiej. Zamykająca książkę okładka przedstawia wileński Dom Kultury Polskiej, Dworzec Kolejowy, cmentarz na Rossie, Gimnazjum im. Adama Mickiewicza, dąb, siostrę Michaelę Rak. Są to symbole i ludzie związani z działalnością PUTW. Np. Dom Kultury Polskiej, jak mówił Ryszard Kuźmo, jest ostoją Polaków na Wileńszczyźnie, dworzec wileński był miejscem, skąd wywożono rodaków na Sybir i do Kazachstanu. Z siostrą Michaelą Rak, dyrektor hospicjum bł. ks. Michała Sopoćki w Wilnie, słuchacze sadzili żonkile.

Losy mieszkańców Wileńszczyzny

W książce, jak mówił rektor, ukazane są koleje losu rodaków, mieszkańców Wilna i Wileńszczyzny ze szczególnym uwzględnieniem ważnych i burzliwych wydarzeń rozgrywających się przeważnie po II wojnie światowej, których świadkami byli. Zostali na swojej ziemi ojczystej na dobre i na złe. Przetrwali dzięki postawie swoich rodziców, patriotycznie zaangażowanych nauczycieli i dzięki nauce głoszonej przez Kościół. Zasługują na szacunek i miano bohatera, ponieważ potrafili zachować twarz w trudnych warunkach, nie dali się ugiąć, pozostali wierni swoim przekonaniom i zachowali głębokie poczucie patriotyzmu.

Prócz wspomnień przedstawione jest także kalendarium działalności PUTW w ciągu ostatnich 5 lat.

Minutą milczenia uczczono pamięć tych słuchaczy, którzy odeszli do wieczności. Zabrzmiał hymn słuchaczy PUTW. Wystąpił zespół „Tęcza” pod kierunkiem Lucyny Dubickiej, który przygotował specjalny program muzyczno-poetycki. Brzmiały popularne piosenki o ojcowiźnie, o litewskich Polakach, o Wileńszczyźnie drogim kraju. Słowa piosenek przeplatały się ze strofami poezji. Jeden z najstarszych słuchaczy PUTW Jan Aleksander Lewicki, niejako nawiązując do własnych wspomnień, zamieszczonych w książce, zarecytował z pamięci wiersz Mariana Jonkajtysa „Marsz Sybiraków”. Wystąpiła także męska część zespołu „Tęcza”.

To, co się pamięta

Zabierający głos goście gratulowali Polskiemu Uniwersytetowi Trzeciego Wieku wydania książki. Edward Piórko zaapelował do zebranych, aby zapisywali to, co pamiętają.

Płk Mirosław Wójcik podkreślił, że słowo pisane dla młodego pokolenia będzie świadectwem życia starszego. Józef Kwiatkowski zaznaczył, że „książkę pisali ludzie z czystym sumieniem, pisali prawdę, a to jest trudno”. Słowa uznania wyraził Henryk Sosnowski: „stworzyliście piękną książkę”. Dr Wojciech Stankiewicz mówił, że książka jest zbiorowym produktem, życzył, aby nie była ostatnią publikacją seniorów.

Zabierający głos słuchacz PUTW Leon Luczek, który przepracował 40 lat w oświacie, wspomniał o szkole w Kiwiszkach. Szkoła, w której był dyrektorem, z rosyjsko-polskiej przekształciła się w szkołę wyłącznie z klasami polskimi. Aleksander Śnieżko, który z własnego doświadczenia wie, jak niełatwo jest pisać, potrafił docenić wysiłek słuchaczy PUTW, owocem którego była książka, kierując słowa uznania do nich. Zadedykował im dwa własne wiersze „Zaprzęganie Pegaza” i „Biała kartka”.

Wspomniano o zasłużonej nauczycielce, współzałożycielce PUTW śp. Stefanii Kuźmo, która m. in. wielce się przyczyniła, aby rosyjska szkoła nr 28 na Lipówce przekształciła się w szkołę polską.

W końcu uroczystości rektor PUTW wyraził wdzięczność tym, którzy przybyli na prezentację książki.

Nie sposób było nie zaznaczyć, że słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku, pomimo wielu krzyżyków na karku, zachowali pogodę ducha, tryskają wręcz młodzieńczą werwą i są optymistycznie nastawieni do życia, o czym świadczyła wykonywana podczas prezentacji książki piosenka „Życie jest piękne”.

Jan Lewicki

Na zdjęciu: prof. Ryszard Kuźmo z książką pełną wspomnień słuchaczy PUTW
Fot. autor

<<<Wstecz