LITWA
Pamięci ofiar II wojny światowej
8 maja Litwa uczciła 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej. W tym dniu władze kraju, przedstawiciele organizacji społecznych i przedstawicieli różnych mniejszości narodowych złożyli kwiaty przy pomnikach upamiętniających ofiary II wojny światowej.
Od wielu lat hołd ofiarom II wojny światowej składają przedstawiciele Związku Polaków na Litwie.
– Już od 12 lat, każdego roku spotykamy się tu 8 maja, by oddać hołd ofiarom wojny – zaznaczył prezes ZPL Michał Mackiewicz. Ofiary II wojny światowej w wileńskich Ponarach uczcili także: ambasador RP na Litwie Jarosław Czubiński, wiceprzewodniczący Sejmu RL Jarosław Narkiewicz, mer samorządu rejonu wileńskiego Maria Rekść oraz prezes wileńskiego oddziału ZPL Alicja Piotrowicz.
Odnowione cenne obrazy maryjne z wielu kościołów Wilna i Wileńszczyzny, w tym wizerunek Matki Boskiej z Dukszt, należący kiedyś ponoć do samego Adama Mickiewicza, można zobaczyć na wystawie w Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie.
W Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie 5 maja otwarta została wystawa odnowionych obrazów maryjnych z kościołów archidiecezji wileńskiej. Prezentowanych jest 26 wizerunków Matki Boskiej z kościołów wileńskich oraz rejonów: wileńskiego, trockiego, solecznickiego, orańskiego i Druskienik.
Od 2000 roku w archidiecezji wileńskiej prowadzona jest konserwacja obrazów kościelnych. W ciągu 15 lat odnowiono, a w niektórych wypadkach nawet uratowano, wiele arcydzieł sztuki. Od 2014 roku „leczone” są obrazy maryjne.
– Przed rokiem utworzono listę kościelnych dzieł do konserwacji i okazało się, że potrzeba 100 lat, aby je odnowić. Dlatego postanowiono rozpocząć od obrazów maryjnych – podczas otwarcia wystawy powiedziała jej kuratorka Sigita Maslauskaite. Wybrano te płótna, które były najbardziej wartościowe i cenione w poszczególnych kościołach oraz najbardziej zniszczone.
II Olimpiada z historii Wilna
Młodzi Polacy znają Wazów
Trzech z sześciu laureatów II Olimpiady z historii Wilna – to uczniowie polskich szkół Wilna. Barbara Mikulewicz, klasa G4a (I miejsce, Gimnazjum im. Jana Pawła II, nauczyciel Wiktor Łozowski), Adriana Wołosewicz, klasa 11 (II miejsce, Szkoła Średnia im. Wł. Syrokomli, nauczycielka Maria Narkiewicz) i Sebastian Salwiński, klasa G1b (II miejsce, Gimnazjum im. Jana Pawła II, nauczycielka Janina Wołodkiewicz) zdobyli najwyższe noty ze sprawdzianu i zajęli zwycięskie miejsca w swoich grupach wiekowych.
Olimpiada z historii Wilna odbyła się już po raz drugi, była skierowana do uczniów klas 8-12. Udział w niej wzięło ponad 50 uczniów z wileńskich szkół. Konkurs został przygotowany przy współpracy Stowarzyszenia Nauczycieli Historii Litwy wraz z wydziałem historii Litewskiego Uniwersytetu Edukologicznego oraz Pałacem Władców WKL, gdzie odbyły się zmagania. Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy wiekowe: klasy 8-10 i klasy 11-12. Tegoroczny konkurs wiedzy historycznej obejmował przełom szesnastego i siedemnastego stulecia „Wilno za panowania dynastii Wazów”.
Władze celują w Soleczniki
Samorząd rejonu solecznickiego ma się znaleźć w obrębach powiatu olickiego, a nie, jak dotychczas – powiatu wileńskiego. Litewskie władze twierdzą, że zmiany te nie będą miały wpływu na system wyborczy, przedstawiciele władz utrzymują, że mieszkańcy nie będą musieli na nowo deklarować miejsce zamieszkania, zmianie nie ulegnie również praca urzędów. Premier Algirdas Butkevičius twierdzi, że kroki te są niezbędne w celu przygotowania się do sytuacji, gdy Litwa przekroczy 75 proc. średniego unijnego PKB i może być pozbawiona unijnego wsparcia, jako mniej rozwinięty region.
W związku z powyższymi planami rządu samorząd rejonu solecznickiego oświadczył, że takie projekty nie były uzgadniane z lokalnymi władzami samorządowymi. – Rząd po raz kolejny zamierza decydować bez uwzględnienia zdania mieszkańców. Samorząd rejonu solecznickiego, ponad 100 km oddalony od Olity, dotąd nie miał żadnych relacji z powiatem olickim – stwierdza Zdzisław Palewicz, mer samorządu rejonu solecznickiego. W opinii władz samorządu, proponowane zmiany są nieuzasadnione, pospieszne i zgodnie z obowiązującymi na Litwie aktami prawnymi mogą być przyjęte wyłącznie po przeprowadzeniu wśród mieszkańców ankietowania i po otrzymaniu orzeczenia Rady samorządu rejonu solecznickiego, zezwalającego na zmiany granic terytorialnych i przyłączenia samorządu do innego powiatu.
Lista poborowych
13 maja na stronie internetowej Ministerstwa Ochrony Kraju http://sauktiniai.kam.lt została ogłoszona lista poborowych. W miniony poniedziałek wytypowano 36 825 młodych mężczyzn, do których zostaną wysłane wezwania do odbycia obowiązkowej 9-miesięcznej służby w wojsku. Służbę w wojsku w tym roku rozpocznie 3 000 poborowych, w wieku od 19 do 26 lat, z których część – to ochotnicy. Pierwsi poborowi służbę rozpoczną 24 sierpnia.
Nowe władze ZHP na Litwie
9 maja w Gimnazjum im. Jana Pawła II odbył się XVII Zjazd Nadzwyczajny Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie, jednej z największych i najprężniej działających organizacji młodzieżowych polskich na Litwie. Na zjazd przybyło 60 delegatów. Najważniejszym zadaniem tego forum było wybranie najwyższej władzy Związku. Naczelniczką na kolejną kadencję została pwd. Ewa Giliauskiene, znana dla harcerek jako „Radosna Tęcza”, a funkcję Naczelnika objął phm. Ryszard Gierasim, który wywodzi się z 26 Wileńskiego Szczepu im. 13 Pułku Ułanów Wileńskich.
Niepokojący raport
Liczba mieszkańców Litwy będzie malała najszybciej z całej Unii Europejskiej i w roku 2060 wyniesie zaledwie dwa miliony, stwierdza się w raporcie Komisji Europejskiej. Według obliczeń ekspertów z Brukseli, liczba mieszkańców spadnie w połowie krajów unijnych. Na Litwie prognozowany spadek liczby ludności osiągnie aż 38 proc.
Z danych Departamentu Statystyki wynika, że obecnie w naszym kraju zamieszkuje 2 mln 908 tys. ludzi.
Antypolskie wyskoki w Kownie
Po serii antypolskich i antyrosyjskich napisów w Solecznikach podobnej treści prowokacyjne hasła pojawiły się w parku „Przyjaźni” w Kownie. Umieszczone na rzeźbie przedstawiającej matkę napisy brzmiały: „Polacy, do domu” i „Rosjanie, do domu”. Kolejnego dnia nieznani sprawcy wymalowali tu kolejny jątrzący nienawiść napis „Polacy – mięczaki”. Policja bada okoliczności incydentu.
Azyl dla Afgańczyków
Litwa w minionym roku udzieliła schronienia 75 osobom. Najwięcej wniosków o azyl złożyli Afgańczycy, Ukraińcy i Rosjanie. W 2014 roku Litwę o azyl poprosiło 185 cudzoziemców. Za zasadne uznano 70 wniosków, a z 15 apelacji uznano za zasadne 5. Najwięcej podań złożyli Afgańczycy (40,3 proc.), Ukraińcy (31,2 proc.) i Rosjanie (14,3 proc.).
POLSKA
Przeciwko dyskryminacji Polaków na Litwie
„Litewskie władze rabują Polakom ziemię, niszczą szkolnictwo i sieją nienawiść”, „Stop dyskryminacji Polaków na Litwie” – plakaty z takimi napisami przed Ambasadą Republiki Litewskiej w Warszawie trzymali pikietujący Rodacy. W sobotę odbył się tutaj protest przeciwko dyskryminującej polskie szkoły na Litwie reformy oświatowej prowadzonej przez litewskie Ministerstwo Oświaty i Nauki.
– Jesteśmy tutaj po to, aby zaakcentować swój sprzeciw przeciwko dyskryminacji Polaków na Litwie. To nie jest nasz pierwszy protest, ale dziś nasze obawy budzi przede wszystkim los polskiego szkolnictwa w tym kraju. Polskie szkoły są najważniejsze w przetrwaniu polskiej mniejszości na Litwie. Polskie szkoły przetrwały nawet Sowietów, a teraz są regularnie i systematycznie rujnowane – powiedział główny organizator pikiety, prezes Stowarzyszenia „Memoriae Fidelis” Aleksander Szycht. Współorganizatorem pikiety był Adam Chajewski, wiceprezes Federacji Organizacji Kresowych, Przyjaciel Polaków na Kresach, w tym na Litwie.
Polska budzi się!
Państwowa Komisja Wyborcza oficjalnie potwierdziła, że w I turze w niedzielnych wyborach prezydenckich wygrał Andrzej Duda (34,76 proc.) przed Bronisławem Komorowskim (33,77 proc.) i Pawłem Kukizem (20,80 proc.).
Dalsze miejsca zajęli: Janusz Korwin-Mikke (3,26 proc.), Magdalena Ogórek (2,38 proc.), Adam Jarubas (1,60 proc.), Janusz Palikot (1,42 proc.), Grzegorz Braun (0,83 proc.), Marian Kowalski (0,52 proc.), Jacek Wilk (0,46 proc.), Paweł Tanajno (0,20 proc.). Frekwencja w niedzielnych wyborach prezydenckich wyniosła 48,96 proc. Według sondaży największa frekwencja była w województwie mazowieckim – 53,9 proc., a najniższa w woj. opolskim – 41,8 proc. II tura odbędzie w niedzielę, 24 maja.
– Żeby było możliwe godne życie w bezpiecznej Polsce, trzeba ją naprawić w wielu obszarach, naprawa musi się zacząć od zmiany na urzędzie prezydenta – powiedział Andrzej Duda po ogłoszeniu pierwszych wyników sondażowych.
Biskup Janocha
Historyk sztuki ksiądz profesor Michał Janocha został nowym biskupem pomocniczym w Warszawie. Decyzję papieża Franciszka ogłoszono w sobotę w święto Matki Bożej Łaskawej – głównej patronki stolicy.
Nowy biskup warszawski ma 55 lat. W 2013 r. został ojcem duchownym i dyrektorem biblioteki seminarium duchownego na Krakowskim Przedmieściu. Sakrę biskup przyjmie 14 czerwca.
Wolność i Równość
O jedność lewicy, wspólny start w wyborach parlamentarnych i wspólny program zaapelowali w poniedziałek we wspólnym liście profesorowie: Magdalena Środa, Jan Hartman, Kazimierz Kik i Genowefa Grabowska. W liście informują, że po spotkaniach „z udziałem znanych polityczek i polityków” zdecydowano o utworzeniu ruchu „Wolność i Równość”.
Wg niektórych sondaży SLD jesienią może nie przekroczyć 5 proc. progu wyborczego.
Macierewicz niewinny
Po trwającej latami batalii prawnej prokuratura umorzyła śledztwo w sprawie nieprawidłowości przy tworzeniu raportu z weryfikacji Wojskowych Służb Informacyjnych. Prokuratura, której decyzja jest ostateczna, uznała, że Antoni Macierewicz, który w 2007 r. przygotował raport, nie złamał prawa.
Grafen dla USA
Warszawski Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych (ITME) otrzymał patent na produkcję grafenu w Stanach Zjednoczonych. Opatentowana przez Instytut technologia polega na osadzaniu węgla na węgliku krzemu, co pozwala na uzyskiwanie produktu bardzo wysokiej jakości przeznaczonego dla potrzeb szeroko pojętej elektroniki. Prace nad grafenem prowadzone są w ramach największego w Europie projektu badawczego Flag Ship o budżecie miliarda euro. W Radzie Nadzorczej tego projektu zasiada przedstawiciel Polski dr Włodzimierz Strupiński.
Wyrazem uznania dla Polski w dziedzinie badań nad grafenem jest powierzenie organizacji w 2016 roku jednej z największych na świecie konferencji w tej dziedzinie: Graphene Week.
Śmierć designera
9 maja w wieku 41 lat zmarł jeden z najbardziej wszechstronnych polskich projektantów, współpracownik Ferrari i Fiata Janusz Kaniewski. Należał do czołówki polskich designerów, który odnosił sukcesy za granicą, ale też przyczynił się do rozwoju designu w kraju, będąc orędownikiem hasła „Made In Poland”.
Dekadę spędził we Włoszech na projektowanie elementów stylistycznych i „twarzy samochodów” m. in.: Fiat Bravo, Lancia Delta, Alfa Romeo MiTo, Ferrari California, Ferrarii 458 Italia. Opracowywał także nowy XXI-wieczny wizerunek Fiata, w tym jego czerwone logo.
ŚWIAT
Cudowne rozmowy
Minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow oświadczył we wtorek po rozmowach z sekretarzem stanu USA Johnem Kerrym w Soczi, że miały one „cudowny“ przebieg. Szczegółów rozmów nie podano.
Kerry spotkał się też z Władimirem Putinem. Wcześniej prezydent przyjął tam swoich generałów, w tym ministra obrony Siergieja Szojgu i szefa sztabu generalnego sił zbrojnych Walerija Gierasimowa.
Zagrożenie BRAVO
W bazach amerykańskich sił zbrojnych na terenie całego kraju podniesiono stopień zagrożenia po raz pierwszy od niemal czterech lat – poinformował Pentagon. Przedstawiciele armii podkreślili, że obecnie brak doniesień o bezpośrednim zagrożeniu. Podniesienie z pierwszego stopnia alarmowego ALFA do drugiego BRAVO nastąpiło po tym, gdy dyrektor FBI James Comey powiedział w czwartek dziennikarzom, że organizacja Państwo Islamskie próbuje zwerbować „setki, a może i tysiące” potencjalnych terrorystów.
Chiny dla Białorusi
Z Moskwy przywódca Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinping od razu udał się do Mińska i podpisał z prezydentem Białorusi Aleksandrem Łukaszenką kilka dokumentów dotyczących m.in. „białorusko-chińskiej przyjaźni i partnerstwa strategicznego obu krajów”.
Białoruski minister gospodarki Uładzimir Zinouski poinformował w poniedziałek, że Chiny udzielą Białorusi wsparcia kredytowego na kwotę ponad 7 mld dolarów.
Nawrócony Raul
Papież Franciszek spotkał się w niedzielę z przywódcą Kuby Raulem Castro. Do godzinnego ściśle prywatnego spotkania doszło na cztery miesiące przed wizytą Franciszka w Hawanie. Castro podziękował papieżowi za to, co zrobił dla poprawy relacji Kuby z USA.
W Hawanie przebywał prezydent Francji Francois Hollande, gdzie spotkał się z ojcem rewolucji kubańskiej, Fidelem Castro. Rozmawiał też z prezydentem Raulem Castro na temat stosunków Kuba-UE. Oba spotkania odbywały się za zamkniętymi drzwiami.
Albańskie ataki
W sobotę – po raz drugi w ciągu miesiąca – członkowie nieznanego ugrupowania zaatakowali w północnej Macedonii, w pobliżu granicy z zamieszkanym przez Albańczyków Kosowem. W dwudniowych walkach w mieście Kumanowo zginęło pięciu policjantów i prawdopodobnie 20 Albańczyków. W kraju ogłoszono dwudniową żałobę po zabitych policjantach.
Z powodu zwiększonego ryzyka ataków terrorystycznych w pobliże granicy z Macedonią zostały skierowane siły specjalne Serbii.