LITWA
Medal Pamięci 13 Stycznia dla Marii Przełomiec
Z okazji Dnia Obrońców Wolności Medalem Pamięci 13 Stycznia zostało uhonorowanych czterech obywateli Litwy: Valdemaras Jotautas, Edividas Praleika i Pranas Leitonas, Juozas Gerimantas Kaklauskas i obywatelka Polski, dziennikarka Maria Przełomiec. Medal Pamięci 13 Stycznia przyznawany jest obywatelom Litwy i państw zagranicznych, którzy w styczniu-wrześniu 1991 roku aktywnie bronili wolności i niepodległości Litwy. Maria Przełomiec jest dziennikarką specjalizującą się w tematyce krajów byłego ZSRR. W 1990 roku została korespondentem Sekcji Polskiej Radia BBC. W styczniu 1991 znalazła się w Wilnie, skąd nadawała korespondencje o przełomowych wydarzeniach na Litwie.
Podwójne obywatelstwo – sprawa otwarta
Prezydent Litwy Dalia Grybauskaite zwróciła się do Sądu Konstytucyjnego z wnioskiem o wyjaśnienie możliwości poszerzonego nadawania podwójnego obywatelstwa. Zdaniem prezydent obecny tryb nadawania obywatelstwa jest zbyt rygorystyczny, toteż potrzebna jest odpowiedź, czy dla poszerzenia możliwości nadawania podwójnego obywatelstwa wystarczy nowelizacja Ustawy o obywatelstwie, czy też zmiana Konstytucji. Prezydent chce, aby Sąd Konstytucyjny wyjaśnił: czy obywatele Litwy, którzy wyemigrowali z kraju po odzyskaniu niepodległości i otrzymali obywatelstwo innych państw, mogą mieć jednocześnie obywatelstwo litewskie. Otwartym pytaniem pozostaje nadawanie podwójnego obywatelstwa obcokrajowcom w drodze wyjątku.
Orkiestra Świątecznej Pomocy zagrała w Wilnie
Po raz pierwszy polska akcja charytatywna Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy zagrała także w Wilnie. Zebrano około 5 tys. litów. Środki te zostaną przekazane na rzecz fundacji. Organizatorem WOŚP w Wilnie był Szkolny Punkt Języków Ojczystych. Podczas zbiórki, którą od 21 lat organizuje się na całym świecie, udało się zebrać prawie 40 mln złotych. Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy – to akcja charytatywna, podczas której bezinteresownie zbiera się pieniądze na zakup sprzętu medycznego dla szpitali w Polsce. W tym roku środki były zbierane „dla ratowania życia dzieci i godnej opieki medycznej seniorów”.
Kurs na zwalczanie bezrobocia wśród młodzieży
Prezydent Dalia Grybauskaite zachęciła minister opieki społecznej i pracy Algimantę Pabedinskiene do powzięcia inicjatywy na rzecz przygotowania narodowej strategii zwalczania bezrobocia wśród młodzieży. Zdaniem doradcy prezydent Daivy Ulbinaite, głowa państwa litewskiego jest niezadowolona z działalności giełdy pracy, która obecnie spełnia swe funkcje jedynie formalnie i optuje za niezwłoczną i zasadniczą reformą tego urzędu. Na dzień dzisiejszy rzesza młodych ludzi niemających stałego zatrudnienia liczy 25 tys.
Jak rozwiązać problem kolejek na granicy?
Rząd zaaprobował propozycje, które przyczynią się do usprawnienia pracy w punktach kontroli granicznej i uniknięcia dużych kolejek samochodów. Gabinet ministrów zobowiązał ministra komunikacji do sporządzenia projektu planu strategicznego rozwoju punktów kontroli granicznej, który przewidywałby sposoby polepszenia przepustowości na granicy. Zmierzając do rozwiązania problemu kolejek na granicy litewsko-białoruskiej resort spraw zagranicznych i komunikacji, także Służba Ochrony Granicy Państwowej i Departament Celny otrzymali za zadanie wzmocnić współpracę z odpowiednimi instytucjami Białorusi.
Maleje liczba mieszkańców Litwy
Na początku stycznia 2013 r. na Litwie mieszkało zaledwie 2 mln 979 tys. mieszkańców. W ciągu roku liczba mieszkańców w naszym kraju zmalała o 28 tys., poinformował Departament Statystyki Litwy.
Na początku roku w 103 miastach Litwy mieszkało 1 mln 995 tys. osób, co stanowi 67 proc., na wsiach z kolei – 984 tys., czyli 33 proc. ogółu. Jedna czwarta mieszkańców Litwy mieszkała w rejonie wileńskim, jedna piąta – w kowieńskim. Największy wpływ na zmniejszenie się liczby mieszkańców wywarła emigracja, która nasiliła się wraz z wstąpienia Litwy do UE. W ciągu ubiegłego roku z Litwy wyemigrowało 21 tys. 600 osób.
POLSKA
Honoris causa - Owsiakowi
Jerzy Owsiak - założyciel i prezes zarządu Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, inicjator corocznej zbiórki pieniędzy na wyposażenie szpitali i leczenie chorych - otrzyma tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego (UP) w Krakowie. Senat uczelni nadał tę godność „twórcy największych w Polsce akcji charytatywnych i artystycznych, człowiekowi wielkiego serca, otwartemu na potrzeby innych, oddanemu sprawie pomocy dzieciom”.
Opłatek ludowców
Kilka tysięcy członków i sympatyków PSL uczestniczyło w niedzielę w dorocznym spotkaniu opłatkowym w Lublinie. Prezes Stronnictwa Janusz Piechociński apelował o umacnianie w Polsce demokracji i odrzucenie języka podziałów. „Każdemu z was kłaniam się nisko i proszę z pokorą: bądźcie jeszcze bardziej aktywni i życzliwi, bądźcie etyczni w swoim postępowaniu, budujcie razem Polskę nowych szans” – apelował Piechociński do zebranych w hali sportowej ludowców.
Archiwum noblisty w Polsce
Archiwum Czesława Miłosza, przekazane w grudniu Bibliotece Narodowej przez syna noblisty, dotarło już z USA do Polski. Osiem skrzyń zawiera niezbadane jeszcze 103 notatniki Poety z lat 1974-2003, korespondencję, fotografie, dokumenty prywatne oraz złoty medal Nagrody Nobla. Obecnie zbiór rękopisów Czesława Miłosza w Bibliotece Narodowej jest największym w Polsce i drugim na świecie – po przechowywanym w Beinecke Library Uniwersytetu Yale w USA.
Zmiany w nazwach
Od 1 stycznia 2013 roku 149 polskich miejscowości zmieniło bądź zmodyfikowało swą nazwę; nowe nazwy otrzymało jedno jezioro, jedno wzgórze oraz dwa sztuczne zalewy. To efekt wejścia w życie rozporządzeniu ministra administracji i cyfryzacji w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości. W rozporządzenia ustalono 14 nowych nazw miejscowości, zmieniono 68 nazwy, a 67 nazw zniesiono.
Upamiętnienie ofiar katastrofy
14 stycznia br., minęła 20. rocznica zatonięcia na Bałtyku polskiego promu „Jan Heweliusz”. To najtragiczniejsza katastrofa w historii polskiej floty handlowej. W Szczecinie został odsłonięty pomnik upamiętniający ofiary katastrofy, a w Świnoujściu tablica pamiątkowa.
ŚWIAT
„Marsz wszystkich”
Setki tysięcy ludzi wyszło w niedzielę na ulice Paryża, żeby zaprotestować przeciwko projektowi ustawy umożliwiającej parom homoseksualnym zawieranie małżeństw i adopcję dzieci. Demonstracja, nazywana przez organizatorów „Marszem wszystkich”, jest protestem przeciw ustawie, której socjalistyczny rząd nadał nazwę „Małżeństwo dla wszystkich”.
Kapitan oskarża sternika
Francesco Schettino obwinił indonezyjskiego sternika Costa Concordii za katastrofę statku. „Gdyby wszystko właściwie zrozumiał, statek ominąłby wyspę i nic by się nie stało” - powiedział Schettino w wywiadzie telewizyjnym. Wywiad ze Schettino, który był kapitanem Costa Concordii, wyemitowano w niedzielę, dokładnie rok po katastrofie luksusowego wycieczkowca, w której zginęły 32 osoby.
Odpowiedź dla Dumy
Opozycyjna „Nowaja Gazieta” zebrała 100 tys. podpisów pod żądaniem przedterminowego rozwiązania Dumy Państwowej, izby niższej parlamentu Rosji. Akcja ta stanowi odpowiedź na uchwalenie przez Dumę ustawy zakazującej Amerykanom adopcji rosyjskich dzieci. Tyle podpisów obywateli jest wymagane do tego, aby izba zajęła się petycją.
Krytyka koncepcji UE
Caritas Europa wezwała Unię Europejską o otoczenie w 2013 r., tj. w Europejskim Roku Obywateli, skuteczniejszą opieką 120 milionów Europejczyków należących do najbiedniejszych warstw bądź zagrożonych wykluczeniem społecznym. Organizacja pozarządowa krytykuje unijną koncepcję Roku, ponieważ koncentruje się ona na popieraniu mobilności pracowniczej w ramach UE, zamiast skupić się na ochronie praw obywatelskich, politycznych i socjalnych.
Spadek deficytu
Grecja zmniejszyła w 2012 roku swój deficyt budżetowy o 30 proc. - głoszą opublikowane wstępne dane ministerstwa finansów. Według nich, deficyt spadł z 22,8 mld euro w roku 2011 do 15,9 mld euro w roku ubiegłym.
Komu będzie służył?
Nowo mianowany przez prezydenta Wiktora Janukowycza szef Służby Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) Ołeksandr Jakymenko był w przeszłości oficerem armii Federacji Rosyjskiej, a po przejściu do pracy na Ukrainie nazywał swą obecną firmę „KGB”. „Bezpieczeństwem jakiego kraju będzie się przejmował Jakymenko na nowym stanowisku?” - zastanawia się stacja.