Międzynarodowe ekspozycje z okazji obchodów Tysiąclecia Litwy
Trzy unikatowe wystawy
„Litwa w starych źródłach historycznych”, „Sztuka Bałtów” oraz „Wawel w Wilnie. Od Jagiellonów do upadku Rzeczypospolitej” – to trzy międzynarodowe wystawy, które od 6 lipca do 4 października będzie można obejrzeć w wileńskim Muzeum Sztuki Użytkowej.
Te unikatowe ekspozycje zostały przygotowane z okazji obchodów Tysiąclecia Litwy. Na wystawie „Litwa w starych źródłach historycznych” będzie eksponowanych ponad 200 dokumentów z archiwów i bibliotek Litwy, Polski, Niemiec, Rosji, Łotwy, Austrii, Ukrainy. Dokumenty udostępniło, między innymi, tajne archiwum watykańskie. Na podstawie wyjątkowych historycznych wydań i map będzie można prześledzić rozwój państwa litewskiego i jego społeczności od pierwszej wzmianki o Litwie w 1009 roku w Rocznikach Kwedlinburskich do odzyskania przez nią niepodległości i wejścia Litwy do NATO oraz Unii Europejskiej. Po raz pierwszy społeczności litewskiej zostaną pokazane unikatowe dokumenty: roczniki Kwedlinburskie, listy Giedymina, akty Umowy Krewskiej z 1385 roku i Unii Lubelskiej 1569 roku, przywilej księcia Wielkiego Księstwa Litewskiego Zygmunta Augusta z 1547 roku, potwierdzający prawa i obowiązki szlachty WKL, dokumenty rozbiorów Rzeczypospolitej, narodowego odrodzenia, Akt 11 marca 1991 roku i wiele innych cennych materiałów.
Na ekspozycję „Sztuka Bałtów” składa się ponad 700 różnorodnych przykładów sztuki plemion bałtyckich: guziki, broszki, korale z metalu, bursztynu, miedzi, kości. Prezentowane będą również cenne dawne ryciny, rysunki, obrazy i grafika (ponad 50 egz.). Ogólna wartość eksponatów sięga ponad 1 mln litów. Obok oryginalnych starych prac będzie można obejrzeć dzieła współczesnych twórców interpretujących kulturę bałtycką. Kopie cennej i najładniejszej biżuterii bałtyckiej w wykonaniu profesjonalnych twórców będzie można nabyć podczas wystawy, a wyczerpujący informator ekspozycji „Sztuka Bałtów” będzie przydatny w zrozumieniu znaczenia bałtyckich wzorów, kolorów i form.
W listopadzie 2009 roku ta wystawa pojedzie do Rygi, a w 2010 r. będzie eksponowana w Warszawie. Planowany jest też jej pokaz w muzeach i galeriach Berlina, Helsinek, Sztokholmu, Kopenhagi, Tallinna oraz Gdańska.
Wystawa „Wawel w Wilnie. Od Jagiellonów do upadku Rzeczypospolitej” zaprezentuje zwiedzającym zbiory z Zamku Królewskiego na Wawelu. Wilnianie i goście stolicy będą mogli obejrzeć ponad 130 eksponatów, świadczących o związkach krakowskiego Wawelu i wileńskiego Pałacu Wielkich Książąt Litewskich - rezydencji wspólnych władców Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Najbardziej wartościowe eksponaty, które ujrzymy, to pięć arrasów Zygmunta Augusta, które w XVI-XVII w. zdobiły również pałac książąt litewskich w Wilnie. Na reprezentacyjnych arrasach są przedstawione monogramy Zygmunta Augusta oraz herby Polski i Litwy.
Inne eksponaty, które zobaczymy – to portrety władców Polski i Litwy oraz przedstawicieli wielu rodzin szlacheckich, kolekcja medali, miecz koronacyjny „Szczerbiec” i inną broń, odlewy nagrobków królewskich, portrety trumienne, kafle, detale architektoniczne i inne znaleziska. Oprócz autentycznych rzeczy można będzie obejrzeć także plastikowe modele i zdjęcia.
Eksponaty zostaną pokazane w czterech działach: „Wawel Jagielloński”, „Królowie polscy – wielcy ksiażęta litewscy”, „Dostojnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego” oraz „Kultura szlachecka Rzeczypospolitej Obojga Narodów”.
Polscy specjaliści daną ekspozycję wycenili na 5,5 mln euro.
Międzynarodowe wystawy „Wawel w Wilnie” oraz „Litwa w dawnych źródłach historycznych” 5 lipca zostaną uroczyście otwarte przez prezydentów Polski i Litwy – Lecha Kaczyńskiego i Valdasa Adamkusa.
Opr. Iwona Klimaszewska
Na zdjęciu: unikatowe zbiory Zamku Królewskiego na Wawelu zostały dostarczone do Wilna pod szczególną ochroną.