Priorytetem – zdrowie i godne warunki życia mieszkańców

Ponad 130 mln litów - taka jest łączna wartość projektów, które w ciągu najbliższych lat będą realizowane w rejonie wileńskim ze środków funduszy unijnych przy współudziale samorządu. Będą realizowane nie tylko projekty lokalne, ale też i międzynarodowe z udziałem Polski i Białorusi.

Pomimo kryzysu Unia Europejska nadal wspiera wiele inwestycji, potrzebne są tylko pomysły i odpowiednio sformułowane wnioski. Wykorzystywanie i administrowanie unijnych środków finansowych w rejonie wileńskim należy do gestii Wydziału Inwestycji samorządu rejonu wileńskiego, którym kieruje Władysław Kondratowicz.

“W ciągu najbliższych lat planujemy realizację wielu projektów finansowanych z funduszy europejskich o łącznej wartości ponad 130 mln litów. W zależności od projektów, samorząd rejonu wileńskiego ma na ich realizację dołożyć do 20 proc. własnych środków” - powiedział Kondratowicz.

Jakościowa woda - mocne zdrowie

Już ruszył program wspierany ze środków Funduszu Spójności UE, który ma poprawić zaopatrzenie w wodę mieszkańców podwileńskich miejscowości: Bałsoki, Bojary, Taranda, Suderwa i Mejszagoła. Stanowi on I część programu inwestycyjnego basenu rzeki Wilii, w ramach którego we wspomnianych miejscowościach mają być zbudowane urządzenia (spełniające standardy europejskie) do doprowadzania wody pitnej oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków. W Mejszagole już istnieją urządzenia oczyszczania ścieków, jednak są one w złym stanie i nie odpowiadają wymogom UE.

Planuje się, że prace w Suderwie i Mejszagole zostaną zakończone w następnym roku. Mieszkańcom tych miejscowości będzie dostarczana jakościowa woda pitna, ulegnie polepszeniu infrastruktura ściekowa, wzmocni się ochrona dopływów Wilii przed zanieczyszczeniami, a najważniejsze, że jakość wody wpłynie też na stan zdrowia mieszkańców.

Kierownik Wydziału Inwestycji poinformował, że w maju zostaną złożone wnioski na realizację II etapu programu inwestycyjnego basenu rzeki Wilii. W jego ramach planuje się budowa, renowacja sieci wodociągowych i ściekowych oraz urządzeń oczyszczania w miejscowościach: Awiżenie, Czarny Bór, Niemież, Skojdziszki, Rudomino, Niemenczyn, Wołczuny, Pogiry i Kowalczuki. Wartość tego projektu oszacowuje się na 50 mln litów.

Odwieczny problem - drogi

Poprawa infrastruktury dróg rejonu wileńskiego – kolejny projekt, na którego urzeczywistnienie są wykorzystywane unijne środki finansowe. 16 mln litów – taka jest wartość zaplanowanych prac, mających w ciągu najbliższych lat ulepszyć jakość dróg w podstołecznym rejonie. Asfaltowanie żwirowych dróg, remont i naprawa starych jezdni, instalacja oświetlenia, kanalizacji deszczowej – mają, zdaniem Kondratowicza, polepszyć połączenie lokalnych dróg z autostradami oraz ułatwić połączenie między poszczególnymi miejscowościami. Prace drogowe będą wykonywane w wielu miejscowościach rejonu, między innymi, w Niemieżu (ul. Baltarusiu, Sodybos), Kuprijaniszkach (ul. Ilgosios-Vilties), Skojdziszkach (ul. Sodu), D. Rzeszy (ul. Moletu), Gałgach (centralna ulica). Obecnie trwa projektowanie, które, jak zaznaczył Kondratowicz, jest skomplikowane i wymagające. Wyraził jednak nadzieję, że etap projektowania do końca roku zostanie ukończony, będzie ogłoszony konkurs na wykonanie prac i w 2010 roku prace zostaną wykonane. Dodał, że niektóre prace zostaną wykonane już w tym roku.

Likwidacja niebezpiecznych obiektów

Od 2007 roku władze rejonu wileńskiego realizują projekt likwidacji byłych magazynów pestycydów w Mariampolu i Mościszkach, które były swego rodzaju bombami z opóźnionym zapłonem.

Mariampolski magazyn był centralną przechowywalnią pestycydów w rejonie podstołecznym, działającą od 1971 roku. W 2004-2005 roku stanowiące zagrożenie dla zdrowia mieszkańców i środowiska pestycydy zostały wywiezione i zutylizowane w Niemczech. Badania wykazały jednak, że koncentracja pestycydów w gruncie na terytorium dawnych składowni przekracza dozwoloną normę. Wody gruntowe są zanieczyszczone, a drewniane konstrukcje budynków są przesiąknięte pestycydami – stanowią więc wielkie zagrożenie dla otoczenia. Jak powiedział Kondratowicz, na likwidację byłych magazynów pestycydów są przewidziane środki finansowe z funduszy strukturalnych UE. Projekt prac został już wykonany. Wartość robót likwidacyjnych magazynu w Mościszkach stanowi 4 mln litów, w Mariampolu – 6 mln litów. Obecnie trwają przygotowania do ogłoszenia konkursu na wyłonienie wykonawcy prac. A przewidziane są następujące prace: rozbiórka budynków, wywożenie i utylizacja odpadów budowlanych i zanieczyszczonego gruntu, zasadzenie roślin na terytorium byłych magazynów. Roboty mają być wykonane w ciągu 2-3 lat. Likwidacja byłej przechowywalni pestycydów w Mościszkach rozpocznie się w 2010 roku. Jak zaznaczył Kondratowicz, samorząd rejonu wileńskiego jest jednym z niewielu samorządów w kraju, który wykonuje tak kosztowne projekty likwidacji niebezpiecznych obiektów, ponieważ dba o zdrowie swoich mieszkańców.

Wielofunkcyjne domy

Samorząd rejonu wileńskiego uczestniczy również w projekcie „Odnowa i rozwój wsi”, w 80 proc. wspieranego przez fundusze unijne. Cel programu – renowacja i uporządkowanie zaniedbanych wiejskich budynków i pomieszczeń publicznych, elementów krajobrazu i infrastruktury. W ramach tego projektu samorząd podstołeczny planuje rozpocząć renowację starych budynków, między innymi, w Wesołówce, Bujwidzach, Sużanach, w których po odnowieniu mają powstać domy wspólnoty wiejskiej. W takich ośrodkach będą się mieścić: sala sportowa, taneczna, konferencyjna; gabinet medyczny, biblioteka. Mieszkańcy wsi, którym na co dzień brakuje rozrywki, dzięki takim wielofunkcyjnym placówkom mogliby pędzić bardziej aktywny tryb życia.

W ramach tego projektu mają być też odnowione boisko Szkoły Średniej im. S. Moniuszki w Kowalczukach oraz znajdujący się obok parking samochodowy, a także zainstalowane oświetlenie sąsiadującej z boiskiem ulicy (ok. 500 m).

Obecnie władze samorządowe zastanawiają się nad wyłonieniem starostwa, w którym zostanie zbudowana sieć wodociągowa.

Renowacja budynków odbywa się również w ramach innych projektów finansowanych przez fundusze europejskie.

9 kwietnia samorząd rejonu wileńskiego otrzymał 2 mln litów na renowację gmachu Gimnazjum “Rytas” w Rudominie. Kondratowicz poinformował, że obecnie trwa konkurs na wyłonienie wykonawcy prac i latem mają się już rozpocząć roboty remontowe. Będą wymienione okna, drzwi, zostanie ocieplony dach i zewnętrzne ściany, zrekonstruowany system grzewczy.

Kierownik wydziału dodał, że planowana jest też renowacja Sużańskiej Szkoły Średniej. Wyraził nadzieję, że latem zostanie podpisana umowa na dofinansowanie tego projektu, ponieważ władze rejonu już złożyły wniosek o przydzielenie środków unijnych do Litewskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości.

Zamierza się także renowować budynek przedszkola i przychodni w Niemenczynie, gabinetów medycznych w Miednikach, Mejszagole i Czarnym Borze.

Do Niemieża - na narty wodne

W celu rozwoju systemu ochrony społecznej samorząd podstołeczny planuje otrzymać środki finansowe z UE na założenie Domu Opieki Dziecka oraz Centrum Kryzysowego Rodziny i Dziecka. Budowa Domu Opieki Dziecka znajduje się jeszce na etapie projektowania. Natomiast, jak wyjaśnił Kondratowicz, już mają się rozpocząć w Kowalczukach prace budowlane dobudówki, w której ma powstać Centrum Kryzysowe Rodziny i Dziecka.

Samorząd rejonu wileńskiego planuje również budowę wielu objektów sportowych i turystycznych, aby uatrakcyjnić walory podstołecznego rejonu. Na przykład, w Borejkowszczyźnie dla przyciągnięcia turystów, wycieczek szkolnych zamierza się zbudować nowoczesne Centrum Informacyjno-Turystyczne. Natomiast nad stawami w Niemieżu planowana jest budowa całego kompleksu nart wodnych (ciągniętych przez liny). Niestety, projekt budowy boiska do gry w hokej na trawie w Rudominie nie otrzymał finansowania, chociaż był wysoko oceniony. Jednak kierownik ma nadzieję, że uda się go zrealizować za środki finansowe z innych funduszy.

Współpraca sąsiedzka

W tym roku startują dwa międzynarodowe programy inwestycyjne: Litwa-Polska oraz Litwa-Białoruś.

Program Litwa-Polska obejmuje projekty w zakresie kultury, sportu i turystyki, których wartość sięga 100 tys. euro. W ramach tego programu, między innymi, planuje się założyć w Szumsku multitekę, gdzie młodzież mogłaby dodatkowo kształcić się, zdobywać wiedzę, uczyć się języków obcych. Partnerem w realizacji tego projektu jest polskie miasto Suwałki. Na urzeczywistnienie programu 85 proc. środków finansowych będzie pochodziło z funduszy unijnych, 15 proc. – z budżetu samorządu rejonu wileńskiego.

Program Litwa-Białoruś natomiast obejmuje szereg projektów inwestycyjnych (również infrastrukturalnych) o znacznie większym finansowaniu. Partnerem samorządu stołecznego w ich realizacji jest rejon oszmiański na Białorusi. Za środki unijne planowany jest rozwój centrów logistycznych oraz budowa oczyszczalni ścieków w strefie przygranicznej Litwy z Białorusią.

Kierownik Wydziału Inwestycji rejonu wileńskiego zapewnił, że projekty, których realizacja zaplanowana jest na najbliższe lata, będą wykonane. “Nie ma takich prac, których by zaniechano – stwierdził Kondratowicz - ale wiele też zależy od tego, jak będzie zbierany budżet. Kryzys, niestety, zmusza do zaciskania pasa”.

Iwona Klimaszewska

<<<Wstecz