Odnowienie grobu babci Piłsudskiego
7 czerwca br. podczas odbywających się w Kiejdanach Dni Kultury Polskiej, odbyło się spotkanie prezesa ZPL Michała Mackiewicza z przedstawicielami rejonu kiejdańskiego. W spotkaniu wzięli udział również pani dyrektor Domu Kultury Polskiej w Wilnie Krystyna Zimińska, prezes Zarządu DKP w Wilnie Mariusz Grudzień oraz starosta Krakiai Jonas Dalbokas.Goście obejrzeli grób Teodory Piłsudskiej z Butlerów w Pojeślu, interesowali się możliwością renowacji grobu. Rozmawiano o perspektywie złączenia wysiłków samorządu i Związku Polaków na Litwie w celu uporządkowania i renowacji historycznych obiektów i grobów dokumentujących polskie ślady w rejonie kiejdańskim. Razem ze starostą Jonasem Dalbokasem goście obejrzeli także inne polskie groby w Pojeślu. Ustalono, że samorząd rejonu kiejdańskiego przydzieli w roku bieżącym 3 tys. litów na renowację grobu Teodory Piłsudskiej, ZPL zaś 4 tys. Lt.
– Nasz region odwiedzają liczne grupy turystyczne z Polski. W celach promocji obiektów zabytkowych naszego samorządu chcielibyśmy odnowić ważne również dla Polaków obiekty historyczne. Mamy nadzieję na dobrą współpracę z polskimi organizacjami społecznymi na Litwie, by wspólnym wysiłkiem przywrócić należyty stan grobu babci Marszałka Piłsudskiego – powiedziała Margarita Rukšiene, starsza specjalistka służby architektonicznej samorządu Kiejdan, wielce zaangażowana w sprawy renowacji polskich obiektów w rejonie.
ZPL chciałby w przyszłości opracować szlak turystyczny „Śladami Marszałka Piłsudskiego na Litwie”, który połączyłby odradzający się Zułów, Pikieliszki ze Żmudzią, skąd pochodzą korzenie Marszałka. Grób w Pojeślu byłby wielce znaczącym przystankiem na tym szlaku.
Teodora Piłsudska z Butlerów została pogrzebana w 1886 roku na terytorium cmentarza przykościelnego w miejscowości Pojeśle. Wychowana w wileńskim klasztorze, znała języki niemiecki oraz francuski, grała na fortepianie, była dobrą gospodynią. Po śmierci męża Piotra Piłsudskiego Teodora Piłsudska zarządzała dworem w Poszuszwiu. Ze źródeł historycznych wiadomo, że wspierała ona powstanie 1863 roku, a jej syn Józef był komisarzem władz powstańczych w Rosieniach. Kościół NMP Pocieszycielki do Pojeśla z dworu Poszuszwie przeniosła właśnie Teodora Piłsudska, babcia Marszałka Rzeczypospolitej Józefa Piłsudskiego.
Witalis Masenas
Fot. Margarita Rukšiene