Nowa pozycja do biblioteki Vilniany
O historii ziemi naszej
A czy znasz ty, bracie młody,
Twoje ziemie, twoje wody?
Z czego słyną, kędy giną,
W jakim kraju i dunaju?
Tym fragmentem „Pieśni o ziemi naszej” Wincentego Pola rozpoczął Mirosław Gajewski swą pierwszą książkę, poświęconą historii Ziemi Wileńskiej, zatytułowaną „Nasze podwileńskie ojczyzny”. Dziś pozycja ta stała się już książkowym rarytasem praktycznie nie do zdobycia. Po pięciu latach jej autor – historyk i krajoznawca – kontynuując poprzedni temat, oddał do rąk czytelników nowe wydanie pod nazwą „Historie z okolic Wilna”.
Jak konkluduje sam autor we wstępie do nowej książki, nie wolno zapominać, że historia umiera razem z odejściem starszych pokoleń. Dodajmy – umiera, jeżeli przestanie się o tym mówić i utrwalać w druku zanikającą pamięć przeszłych pokoleń. Na badaczy tej zanikającej przeszłości wciąż czekają bogate zbiory archiwalne, zaś dla czytelników, pasjonujących się historią swych małych ojczyzn taka lektura, jak ww. książka Mirosława Gajewskiego, stanowi podstawowe źródło informacji, jest swego rodzaju podręcznikiem historii.
Co wiemy, na przykład, o dziejach sprzed wieków podwileńskiego Antowila, czy pięciu stuleciach Szyłan? O tak bliskich od Wilna Mickunach lub Rudominie? Autor książki poświęcił osobne rozdziały takim miejscowościom jak Muśniki, Bortkuszki, Dubinki, zahaczył o dzień wczorajszy Jęczmieniszek, Kojran, Podbrzezia, Rykont, Skorbucian, Szumska, Taboryszek, nie ominął też słynnych Jaszun i Miednik. Osobne opracowania poświęcił też historii świątyń parafialnych w Niemenczynie i Mejszagole. Z pewnością każdy, kto swe korzenie wiąże z którąś z tych nazw, powinien przeczytać chociażby rozdział jej poświęcony, by przekazać tę wiedzę swym dzieciom i wnukom.
Oddzielny rozdział został poświęcony braciom Jerzemu i Władysławowi Dąbrowskim – sławnym postaciom w dziejach Wileńszczyzny, szczególnie zasłużonym w walkach o Kresy.
Wydanie jest bogato ilustrowane zdjęciami i materiałem ikonograficznym, zawiera liczne fragmenty dokumentów archiwalnych, podaje się także wykaz wykorzystanych źródeł. Książka została wydana przez Wydawnictwo Polskie w Wilnie „Magazyn Wileński” przy wsparciu finansowym Senatu RP poprzez Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie i ukazała się nakładem 2 tys. egzemplarzy. Jest ona do nabycia m. in. w niedawno otwartej w Domu Kultury Polskiej w Wilnie księgarni „Magazynu Wileńskiego”.
„Rota”