VII spotkanie poświęcone turystyce
W stronę orientu
Od 13 lat trwa współpraca Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i Wileńskiej Pomaturalnej Szkoły Rolniczej w Białej Wace k. Wilna. Wymiernym przykładem kontaktów są organizowane wspólne obozy turystyczno-krajoznawcze studentów i uczniów obu szkół, kontynuacja studiów w SGGW przez absolwentów Szkoły Rolniczej z Białej Waki (w ciągu 12 lat - około 190 osób). W ramach tej współpracy od lat 7 organizowane są również wrześniowe Międzynarodowe Litewsko-Polskie Seminaria Naukowe z głównym tematem w nazwie: "Problemy rozwoju turystyki wiejskiej na Wileńszczyźnie, Mazowszu i Podlasiu". Seminaria owocują wydaniem drukiem wygłoszonych referatów.
Na tegoroczne wrześniowe seminarium została przygotowana publikacja specjalna, poświęcona dziedzictwu kulturowemu i życiu współczesnych Karaimów i Tatarów na Litwie i w Polsce. Znalazła się ona w tomie VII "Roczników Katedry Nauk Humanistycznych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego". Jest to praca zbiorowa pod redakcją naukową Kariny Firkavičiūtė i Zygmunta J. Przychodzenia. [Roczniki Katedry Nauk Humanistycznych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, "Problemy rozwoju turystyki wiejskiej na Wileńszczyźnie, Mazowszu i Podlasiu", wyd. WSTiJO i wyd. SGGW, t. VII, Warszawa - Biała Waka 2005.]
Wydanie składa się z trzech rozdziałów: "Dziedzictwo kulturowe i życie współczesne litewskich i polskich Karaimów", "W stronę kultury monoteistycznej i społeczeństwa demokratycznego" oraz "Dziedzictwo kulturowe i życie współczesne litewskich i polskich Tatarów". Wybór problematyki dziedzictwa kulturowego polskich i litewskich Karaimów oraz Tatarów nie był przypadkowy. Za wyborem tych zagadnień optowały funkcje, cele i zadania turystyki akademickiej. Odpowiadają one założeniom programowym edukacyjno-poznawczego i kulturowego wzorca turystyki i rekreacji, upowszechnianego od lat przez Katedrę Nauk Humanistycznych SGGW.
Kierując się ideą tego wzorca zostało przyjęte założenie, aby zawartość VII tomu "Roczników" mogła służyć kształtowaniu odpowiednich poglądów i postaw, w szczególności tolerancji wobec mniejszości narodowych.
W publikacji zamieszczone zostały materiały pochodzące z dwóch źródeł. Po pierwsze, dostarczyły ich warsztaty naukowe, które odbywały się w dniach 3 - 10 września 2004 r. w ramach VI Litewsko-Polskiego Seminarium Naukowego, połączonego z obchodami Dnia Kultury Polskich i Litewskich Karaimów i Tatarów. Przebiegały one na polskim szlaku tatarskim, obejmującym Sokółkę, Bohoniki, Krynki, Supraśl, Kruszyniany i na turystycznych szlakach Wileńszczyzny (Niemież, Sorok Tatary, Troki). W drugim wypadku źródłem wzbogacającym materiały warsztatowe stały się artykuły nadesłane do redakcji "Roczników" przez autorów, reprezentujących różne ośrodki naukowe w Polsce i na Litwie, m. in. Uniwersytet Wileński, Uniwersytet Pedagogiczny w Wilnie, Uniwersytet Technologiczny w Kownie, Uniwersytet w Białymstoku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Również w tym roku obie podstawowe formy tego seminarium, tj. warsztaty naukowe i konferencja, odbyły się w Wileńskiej Pomaturalnej Szkole Rolniczej w Białej Wace koło Wilna w dniach 4 - 10 września i były poświęcone tematom: "Poznajemy i pogłębiamy historię oraz dziedzictwo kulturowe polskich i litewskich Karaimów i Tatarów", "Tolerancja i wolność w społeczeństwie demokratycznym" oraz "Turystyka jako czynnik rozwoju lokalnego". Konferencja referatów odbyła się 6 września. Przybyło na nią 25 naukowców z uczelni warszawskich (najwięcej z SGGW) jak również trzy osoby z Żytomierza na Ukrainie. Seminarium zaszczycił swoją obecnością, jak również pozdrowił uczestników konsul generalny RP w Wilnie Stanisław Cygnarowski. Stronę litewską oprócz wykładowców Wileńskiej Pomaturalnej Szkoły Rolniczej reprezentowała mgr edukologii Danguolė Kasperavičienė, pracownik ministerstwa oświaty i nauki RL, członkini komisji Państwowego Departamentu Turystyki z referatem "Kształcenie zawodowe i studia turystyczne na Litwie", dr Julius Christauskas, wykładowca Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego im. Giedymina z referatem "Infrastruktura drogowa jako czynnik rozwoju turystyki na Litwie Południowo-Wschodniej", dr Józef Szostakowski, wykładowca Wileńskiego Uniwersytetu Pedagogicznego, z referatem "Tematyka tatarska i karaimska w przewodnikach poświęconych Litwie z lat 1990-2005".
Wygłoszono ponad dziesięć referatów. Odbyła się dyskusja. W sesji referatów udział wzięli wykładowcy i uczniowie szkoły, przedstawiciele wileńskiego rejonowego samorządu, którym nieobojętne są sprawy rozwoju turystyki wiejskiej w rejonie, starosta Pogir, przedstawiciele mediów. Szczególnie gorąco witany był przedstawiciel wspólnoty karaimskiej na Litwie, społeczny opiekun kienesy trockiej i wileńskiej, autor niedawno wydanej pozycji "Karaimi wojskowi", Michał Zajączkowski. Obradom seminarium towarzyszyła wystawa obrazów znanego na Wileńszczyźnie malarza Tadeusza Romanowskiego.
W kolejnych dniach odbyły się warsztaty terenowe: szlakiem Napoleona Bonaparte i Józefa Piłsudskiego, szlakiem trockim i rezydencji hr. Tyszkiewiczów, szlakiem Ziemi Solecznickiej, zabytki Kowna i Litewskie Muzeum Bytu Ludowego (w Rumszyszkach), zabytki Wilna; uczestnicy odwiedzili kilka zagród agroturystycznych. Atrakcje na wskazanych szlakach przybliżali uczestnikom Anna Adamowicz, Halina Stankiewicz, Józef Szostakowski, Michał Treszczyński.
Ostatniego dnia nastąpiło podsumowanie seminarium. Cenne uwagi i propozycje uczestników seminarium zostaną uwzględnione w pracy grona pedagogicznego Wileńskiej Pomaturalnej Szkoły Rolniczej, jako że szkoła od pięciu lat szykuje organizatorów turystyki wiejskiej. 15 absolwentów tego kierunku kontynuuje studia w SGGW. W planach naszej szkoły jest przygotowanie kolejnego atrakcyjnego (a najważniejsze - potrzebnego) programu nauczania związanego z turystyką.
W imieniu organizatorów seminarium (strona litewska) serdecznie dziękujemy prof. dr hab. Zygmuntowi J. Przychodzeniowi oraz prof. dr hab. Krystynie Krzyżanowskiej z SGGW za ogrom pracy podczas przygotowania seminarium i warsztatów terenowych, pięknie wydaną książkę, która staje się kolejnym (siódmym!) podręcznikiem dla naszych uczniów kierunku: organizacja turystyki wiejskiej.
Słowa podziękowania kieruję również do wykładowców szkoły, uczniów II roku kierunku organizacja turystyki wiejskiej, którzy przyczynili się do sprawnego przeprowadzenia VII seminarium i warsztatów terenowych. Zastępcy dyrektora ds. gospodarczych Zygmuntowi Stankiewiczowi oraz jego pracownikom należy się specjalne podziękowanie za pięknie wyremontowaną aulę na dzień seminarium.
Dziękujemy również mer rejonu wileńskiego Marii Rekść za prezent w postaci kilkunastu egzemplarzy nowo wydanej pozycji albumowej "Rejon wileński". Jest to cenna książka dla poznania tego, co najlepsze w naszym rejonie, dla przyszłych organizatorów turystyki wiejskiej.
Udział w seminarium gości z Żytomierza na Ukrainie nie był przypadkowy. Za rok kolejne seminarium odbędzie się właśnie w tym mieście.
Michał Treszczyński
Na zdjęciach: przemawia prof. Z. J. Przychodzeń;
okładka nowego rocznika;
spotkanie z M. Zajączkowski w kienesie w Trokach, 2004 r.
Fot. Jelena Hejbowicz i archiwum